Τα μυστικά και οι παγίδες των αποδείξεων στη φετεινή φορολογική δήλωση

Επιπλέον φόρους λόγω μη συλλογής του απαιτούμενου ποσού αποδείξεων για καταναλωτικές δαπάνες του έτους 2013 κινδυνεύουν να πληρώσουν φέτος πάρα πολλοί μισθωτοί, συνταξιούχοι, εργαζόμενοι με «μπλοκάκια» και αγρότες.

Η φορολογική νομοθεσία που ισχύει για τα εισοδήματα του έτους 2013 (για τα οποία οι φορολογικές δηλώσεις πρέπει φέτος να υποβληθούν ηλεκτρονικά μέχρι τις 30 Ιουνίου) προβλέπει ότι οι φορολογούμενοι οι οποίοι το περασμένο έτος απέκτησαν εισοδήματα από μισθούς ή συντάξεις έχουν την υποχρέωση συλλογής αποδείξεων αξίας μέχρι 25% του συνολικού ετησίου ατομικού – πραγματικού ή προσδιοριζόμενου βάσει τεκμηρίων - εισοδήματος του έτους 2013,
εφόσον το ποσό του εισοδήματος αυτού δεν υπερβαίνει τις 42.000 ευρώ. Για περιπτώσεις φορολογουμένων με εισοδήματα άνω των 42.000 ευρώ προερχόμενα από μισθωτές υπηρεσίες το συνολικό ποσό που πρέπει να καλύπτεται με αποδείξεις ανέρχεται σε 10.500 ευρώ, δηλαδή στο 25% του ποσού των 42.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση μη κάλυψης του απαιτούμενου ποσού αποδείξεων, ο φορολογούμενος θα επιβαρύνεται με επιπλέον φόρο 22% επί του «ακάλυπτου» ποσού.

Για παράδειγμα για εισόδημα  30.000 ευρώ από μισθωτές υπηρεσίες απαιτούνται αποδείξεις αξίας 7.500 ευρώ (το 25% των 30.000 ευρώ). Αν ο φορολογούμενος έχει μαζέψει και δηλώσει αποδείξεις αξίας 3.000 ευρώ, δηλαδή αξίας λιγότερης κατά 4.500 ευρώ, τότε θα επιβαρυνθεί με πρόσθετο φόρο 4.500 Χ 22% = 990 ευρώ!

Εξάλλου, όπως προέκυψε από πρόσφατη διευκρίνιση του υπουργείου Οικονομικών, την υποχρέωση να έχουν μαζέψει αποδείξεις δαπανών έτους 2013 την έχουν και οι εργαζόμενοι με «μπλοκάκια» και οι αγρότες! Κι αυτό για τους εξής λόγους:

α) Σύμφωνα με τη νέα φορολογική νομοθεσία (ν. 4110/2013) στους φορολογούμενους που θα θεωρηθεί ότι θα δηλώσουν φέτος εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες περιλαμβάνονται όχι μόνο οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, αλλά και οι εργαζόμενοι με «μπλοκάκια». Δηλαδή και οι φορολογούμενοι αυτοί θα θεωρηθούν ως μισθωτοί, οπότε θα πρέπει να έχουν μαζέψει κι αυτοί αποδείξεις δαπανών με ημερομηνίες έτους 2013.

β) Επίσης, σύμφωνα με τη νέα φορολογική νομοθεσία, το εισόδημα από την ατομική άσκηση γεωργικής δραστηριότητας θα φορολογηθεί φέτος αυτοτελώς με βάση την κλίμακα φόρου των μισθωτών και των συνταξιούχων. Στην κλίμακα αυτή όμως ισχύει έκπτωση φόρου 2.100 ευρώ χωρίς δικαιολογητικά, η οποία για να διατηρηθεί θα πρέπει ο φορολογούμενος να έχει μαζέψει κατά τη διάρκεια του 2013 αποδείξεις δαπανών συνολικής αξίας ίσης με το 25% του ετησίου εισοδήματός τους.

Παγίδα επιπλέον φορολόγησης και λόγω τεκμηρίων

Επιπλέον, οι διατάξεις για την υποχρεωτική προσκόμιση αποδείξεων αξίας μέχρι το 25% του ετησίου εισοδήματος κρύβουν και μία άλλη, πολύ μεγάλη παγίδα. Η νομοθεσία ορίζει ότι το 25% υπολογίζεται επί του μεγαλύτερου ποσού εισοδήματος μεταξύ αυτού που δηλώνει ο φορολογούμενος και αυτού που προσδιορίζεται με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης και τα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων. Συνεπώς, εάν ένας φορολογούμενος δηλώσει ετήσιο ατομικό εισόδημα 20.000 ευρώ από μισθούς ή από γεωργική δραστηριότητα, αλλά το εισόδημα που προσδιορίζεται γι' αυτόν με βάση τα τεκμήρια είναι 25.000 ευρώ, τότε η αξία των αποδείξεων που πρέπει να έχει μαζέψει ο συγκεκριμένος φορολογούμενος δεν αντιστοιχεί στο 25% των 20.000 ευρώ, δηλαδή δεν ανέρχεται στο ποσό των 5.000 ευρώ, αλλά στο 25% των 25.000 ευρώ (του μεγαλύτερου εκ των δύο «εισοδημάτων»), δηλαδή στο ποσό των 6.250 ευρώ. Αν ο φορολογούμενος αυτός έχει μαζέψει αποδείξεις 5.000 ευρώ, νομίζοντας ότι το εισόδημα για το οποίο θα φορολογηθεί είναι το πραγματικό των 20.000 ευρώ που δήλωσε, η Εφορία θα τον χρεώσει με επιπλέον φόρο 22% επί της διαφοράς μεταξύ του ποσού των 6.250 ευρώ, που είναι η αξία των αποδείξεων που έπρεπε να είχε μαζέψει, και του ποσού των 5.000 ευρώ, που είναι η αξία των αποδείξεων τις οποίες τελικά συγκέντρωσε. Θα κληθεί δηλαδή να πληρώσει επιπλέον φόρο 22% επί του «ακάλυπτου» ποσού αποδείξεων των 1.250 ευρώ (6.250-5.000=1.250), δηλαδή ένα επιπλέον ποσό της τάξεως των 275 ευρώ (1.250 ευρώ Χ 22% = 275 ευρώ).

Ποιες αποδείξεις αναγνωρίζει η Εφορία και ποιες απορρίπτει

Οι αποδείξεις που οφείλει να έχει μαζέψει κάθε φορολογούμενος με εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες ή γεωργικές εκμεταλλεύσεις πρέπει να αφορούν σε δαπάνες αγοράς αγαθών και λήψης υπηρεσιών, που πραγματοποίησε το 2013.

Στις δαπάνες που αναγνωρίζονται για την κατοχύρωση του αφορολογήτου περιλαμβάνονται και ορισμένα έξοδα παροχής υπηρεσιών, για τα οποία εκδίδονται ειδικά φορολογικά στοιχεία (π.χ. δαπάνες παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών για τις οποίες εκδίδονται ειδικού τύπου αποδείξεις από τα ΕΛ.ΤΑ. και τις λοιπές εταιρείες Courier, δαπάνες παροχής υπηρεσιών πώλησης ή αγοράς μετοχών οι οποίες αναγράφονται στα πινακίδια τα οποία εκδίδονται από τις χρηματιστηριακές εταιρείες κλπ).

Επίσης, περιλαμβάνεται και η δαπάνη για παροχή υπηρεσιών από συμβολαιογράφο για σύνταξη συμβολαίου απόκτησης ακινήτου, εφόσον βέβαια η δαπάνη αυτή δεν θεωρείται τεκμήριο απόκτησης περιουσιακού στοιχείου. Όταν στις περιπτώσεις αυτές η αμοιβή του συμβολαιογράφου αναγράφεται στο συμβόλαιο, τότε για την απόδειξη της πραγματοποίησης αυτής της δαπάνης επισυνάπτονται από τον φορολογούμενο φωτοτυπίες των σελίδων του συμβολαίου από τις οποίες προκύπτει η δαπάνη.

Επιπλέον, φέτος αναγνωρίζονται και οι αποδείξεις από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάτι που μέχρι και πέρυσι δεν επιτρεπόταν.

Από την άλλη πλευρά, δεν λαμβάνονται υπόψη:

* Οι δαπάνες για απόκτηση περιουσιακών στοιχείων (για αγορά ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτου, πλοίων αναψυχής, αυτοκινήτων, δίτροχων κλπ. οχημάτων, για ανέγερση ακινήτου, για τοκοχρεωλυτική απόσβεση δανείων ή πιστώσεων κλπ.).

* Οι δαπάνες για ύδρευση, αποχέτευση, ηλεκτρισμό και τηλεπικοινωνίες γενικά.

* Οι δαπάνες για πετρέλαιο θέρμανσης, φυσικό αέριο και κοινόχρηστα!

* Οι δαπάνες για διόδια και για εισιτήρια σε κάθε είδους μεταφορικό μέσο.

* Όσες δαπάνες με βάση άλλες φορολογικές διατάξεις λαμβάνονται υπόψη για φορολογικές ελαφρύνσεις (δαπάνες για ασφαλιστικές εισφορές, ιατρική περίθαλψη, νοσήλια, δωρεές, διατροφή κ.λπ.).

* Ενοίκια, ασφάλιστρα παντός είδους (ζωής, πυρκαγιάς ή άλλων κινδύνων).

* Δαπάνες για αμοιβές δικηγόρων που αφορούν δίκες μισθωτικών διαφορών μεταξύ ιδιοκτητών και διαχειριστών ιδιοκτησίας κατ' ορόφους οι οποίες εκπίπτουν από το ακαθάριστο εισόδημα των ακινήτων.

* Οι εισφορές για την ΕΡΤ και τη συνδρομητική τηλεόραση.

* Το κόστος αγοράς κρατικών λαχείων, τα ποσά που καταβάλλονται για τη συμμετοχή σε τυχερά παιχνίδια (πχ. ΚΙΝΟ, ΣΤΟΙΧΗΜΑ, κλπ) και η δαπάνη εισόδου σε καζίνο.

Δείτε αναλυτικά ποιες αποδείξεις μετράνε στη φετεινή δήλωση και ποιες δαπάνες εκπίπτουν από την εφορία

Αποδείξεις Δαπανών

Για να διατηρηθεί ακέραιο το ποσό μείωσης φόρου που προκύπτει με βάση την κλίμακα μισθωτών και συνταξιούχων ο φορολογούμενος απαιτείται να προσκομίσει αποδείξεις (που να έχουν εκδοθεί σύμφωνα με τις διατάξεις των Κανόνων Απεικόνισης Συναλλαγών ή σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης) ύψους 25% του δηλούμενου και φορολογούμενου ατομικού εισοδήματος.

Συγκεκριμένα λαμβάνονται υπόψη αποδείξεις για τις εξής δαπάνες:

- όλα τα είδη διατροφής

- όλα τα οινοπνευματώδη ποτά και προϊόντα καπνού

- όλα τα είδη ενδύσεως και υπόδησης

- οι υπηρεσίες και είδη επισκευής και συντήρησης κατοικίας. Δεν λαμβάνονται υπόψη οι δαπάνες για ενοίκιο κύριας ή δευτερεύουσας κατοικίας, τα κοινόχρηστα, οι δαπάνες για ύδρευση, αποχέτευση, θέρμανση, ηλεκτρισμό, οι τόκοι δανείου, οι δημοτικοί φόροι.

- όλα τα διαρκή αγαθά οικιακής χρήσης (έπιπλα, σκεύη, ηλεκτρικές ή μη οικιακές συσκευές, εργαλεία κλπ), τα οικιακά προϊόντα καθαρισμού, οι οικιακές υπηρεσίες.

- οι μεταφορές πραγμάτων (υπηρεσίες μετακόμισης οικιακών ειδών), η συντήρηση και η επισκευή αυτοκινήτου/ μοτοσικλέτας, τα ανταλλακτικά, τα καύσιμα και τα λιπαντικά, η μίσθωση ταξί. Δεν λαμβάνονται υπόψη οι αγορές μεταφορικών μέσων (αυτοκίνητα, μοτοσικλέτες κλπ), τα εισιτήρια σε κάθε είδους μεταφορικό μέσο και τα διόδια.

- όλα τα αγαθά και υπηρεσίες που έχουν σχέση με την αναψυχή και τον πολιτισμό (συσκευές εικόνας και ήχου, μουσικά όργανα για οικιακή χρήση, εξοπλισμός για αθλητισμό και αναψυχή, υπηρεσίες αθλητισμού και αναψυχής, θέατρα, κινηματογράφοι, μουσεία, κατοικίδια, άνθη, τυχερά παιχνίδια, εφημερίδες, περιοδικά, γραφική ύλη, ομαδικά ταξίδια κ.λπ.) Δεν λαμβάνονται υπόψη οι εισφορές στη ΔΤ και σε συνδρομητικά κανάλια.

- τα δίδακτρα φροντιστηρίων και ξένων γλωσσών. Δεν λαμβάνονται υπόψη οι δαπάνες για δίδακτρα προσχολικής, πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, μεταδευτεροβάθμιας μη τριτοβάθμιου επιπέδου, τριτοβάθμιας εκπαίδευσης καθώς και οι δαπάνες για ωδεία, γυμναστήρια, σχολές χορού κλπ. που συνιστούν οργανωμένους συνεχείς και σταδιακούς κύκλους μαθημάτων κατάρτισης,

- όλα τα αγαθά και οι υπηρεσίες από καταστήματα τροφοδοσίας (εστιατόρια, καφενεία, μπαρ, καντίνες κλπ) και όλες οι υπηρεσίες από ξενοδοχεία, πανσιόν, ενοικιαζόμενα δωμάτια.

- όλα τα αγαθά και οι υπηρεσίες ατομικού ευπρεπισμού (κομμωτήρια, ινστιτούτα αισθητικής κλπ.), τα προσωπικά είδη (κοσμήματα, βρεφικά είδη, είδη καπνιστού κ.λπ.), οι υπηρεσίες κοινωνικής προστασίας (γηροκομεία, ιδρύματα για άτομα με ειδικές ανάγκες, κέντρα αποκατάστασης, φροντίδα στο σπίτι για άτομα τρίτης ηλικίας και άτομα με ειδικές ανάγκες, υπηρεσίες οικογενειακών συμβούλων, σχολεία για παιδιά με ειδικές ανάγκες, βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθμοί, βρεφοκομεία κλπ), οι οικονομικές υπηρεσίες (συνδρομές σε πιστωτικές κάρτες, αμοιβές χρηματιστών και χρηματοοικονομικών συμβούλων, αμοιβές φοροτεχνικών, έξοδα θυρίδων, έξοδα επιταγών, διοικητικά τέλη για ιδιωτικά ή δημόσια ταμεία συντάξεων κλπ), διάφορες υπηρεσίες (αμοιβές δικηγόρων, συμβολαιογράφων, πρόστιμα, ποινές και δικαστικά έξοδα, άδειες κυνηγίου και οπλοφορίας, ψαρέματος και υποβρύχιου ψαρέματος και λοιπές άδειες, άδειες πλοήγησης σκαφών, έξοδα θρησκευτικών ιεροτελεστιών - περιλαμβάνονται μόνο έξοδα για ιερέα και εκκλησία - αγγελίες, διαφημίσεις σε εφημερίδες, χαρτόσημα και τέλη πιστοποιητικών γέννησης, γάμου, θανάτου, έξοδα διαβατηρίων, εξαγορά στρατιωτικής θητείας, εισφορές και συνδρομές σε εκκλησίες και φιλανθρωπικά ιδρύματα, συνδρομές σε επαγγελματικά σωματεία, ενώσεις, σε τοπικούς συλλόγους, σε πολιτιστικούς και αθλητικούς συλλόγους κλπ). Δεν λαμβάνονται υπόψη οι δαπάνες για κάθε είδους ασφάλιση.

- δεν λαμβάνονται υπόψη οι δαπάνες για απόκτηση περιουσιακών στοιχείων, οι εισφορές που καταβάλλονται στα ταμεία ασφάλισης του φορολογούμενου, τα έξοδα ιατρικής περίθαλψης, οι δαπάνες για ταχυδρομικές και τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες.

- Οι αποδείξεις που προσκομίζονται γίνονται αποδεκτές μόνο εφόσον έχουν περιληφθεί στην εμπρόθεσμη δήλωση, λογίζονται συνολικά και για τους δύο συζύγους και επιμερίζονται μεταξύ τους ανάλογα με το δηλούμενο και φορολογούμενο σύμφωνα με την κλίμακα ατομικό εισόδημα. Ο προηγούμενος επιμερισμός εφαρμόζεται μόνο στην περίπτωση που ο υπόχρεος και η σύζυγος δηλώνουν εισόδημα το οποίο φορολογείται με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων. Στην περίπτωση που δεν προσκομίζεται το απαιτούμενο ποσό αποδείξεων αγορών, η θετική διαφορά μεταξύ του απαιτούμενου ποσού αποδείξεων, με ανώτατο όριο τις 10.500 ευρώ και του προσκομισθέντος ποσού αποδείξεων, πολλαπλασιάζεται με συντελεστή 22% και το ποσό που προκύπτει προσαυξάνει το φόρο.

Εκπτώσεις Δαπανών

- Καταργούνται για όλα τα φυσικά πρόσωπα οι εκπτώσεις από το φόρο για τους τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, ενοίκια κύριας κατοικίας, ενοίκια παιδιών που σπουδάζουν, δίδακτρα φροντιστηρίων, ασφάλιστρα ζωής, δαπάνες ενεργειακής αναβάθμισης ακινήτων, εισφορές σε ταμεία ασφάλισης κ.λπ..

- Διατηρείται η έκπτωση 10% από τον φόρο που προκύπτει για τα εισοδήματα που φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων για τις εξής δαπάνες:

α) ιατρικής και νοσοκομειακής, φαρμακευτικής περίθαλψης εφόσον τα έξοδα αυτά υπερβαίνουν το 5% του συνολικού εισοδήματος που φορολογείται με την κλίμακα των μισθωτών και μέχρι 3.000 ευρώ ανώτερο ποσό μείωσης φόρου.

Διευκρινίζεται ότι, το ποσό των εξόδων ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης μειώνει το φόρο μόνο εφόσον έχει περιληφθεί στην αρχική δήλωση. Υπολογίζεται αθροιστικά και για τους δύο συζύγους και μερίζεται μεταξύ των συζύγων ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος του καθενός, που φορολογείται με τις γενικές διατάξεις, όπως αυτό δηλώθηκε με την αρχική ή συμπληρωματική δήλωση μέχρι τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος. Διευκρινίζεται ότι ο επιμερισμός των ιατρικών δαπανών γίνεται μόνο αν δηλώνεται και από τους δύο συζύγους εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες.

β) των ποσών που καταβάλλονται ως διατροφή από τον ένα σύζυγο στον άλλο. Το ποσό της μείωσης του φόρου δεν μπορεί να υπερβεί τα 1.500 ευρώ,

γ) των δωρεών προς το Δημόσιο κ.λπ., δωρεών προς κοινωφελή ιδρύματα και χορηγιών (λαμβάνονται υπόψη μόνο εφόσον έχουν κατατεθεί σε ειδικό λογαριασμό του νομικού προσώπου που πρέπει να ανοιχθεί για το σκοπό αυτόν σε πιστωτικό ίδρυμα που νόμιμα λειτουργεί στην Ελλάδα). Το ποσό των δωρεών και χορηγιών δεν μπορεί να υπερβαίνει ποσοστό 5%του συνολικού εισοδήματος που φορολογείται σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις. Η μείωση διενεργείται εφόσον το συνολικό ποσό των δωρεών και χορηγιών υπερβαίνουν τα 100 ευρώ.

δ) της αξίας των ιατρικών μηχανημάτων και των ασθενοφόρων που μεταβιβάζονται λόγω δωρεάς στα νοσηλευτικά ιδρύματα κ.λπ.

Για τις δύο προηγούμενες περιπτώσεις ( γ' και δ') το συνολικό ποσό των δωρεών και χορηγιών δεν μπορεί να υπερβαίνει το 5% του συνολικού εισοδήματος που φορολογείται με τις γενικές διατάξεις.

- Προβλέπεται μείωση από τον φόρο 200 ευρώ για τον φορολογούμενο και για καθένα από τα πρόσωπα που συνοικούν και τον βαρύνουν, εφόσον είναι ανάπηροι με ποσοστό αναπηρίας 67% και πάνω, είναι ανάπηροι αξιωματικοί ή οπλίτες, θύματα πολέμου, θύματα εθνικής αντίστασης κ.λπ.

- Καταργείται η μείωση φόρου των 60 ευρώ για κάθε τέκνο μισθωτού που εργάζεται για τουλάχιστον 9 μήνες σε παραμεθόριες περιοχές

money-money.gr