Η Ευρώπη μειώνει τις "ταρίφες" των φωτοβολταϊκών υπό το φόβο υπερθέρμανσης

Μείωση των feed in tariffs των φωτοβολταϊκών στις ώριμες αγορές με παράλληλη υιοθέτηση μηχανισμών «εξισορρόπησης» του επενδυτικού ενδιαφέροντος, προώθηση των εγκαταστάσεων που αφορούν οικιακές και επαγγελματικές στέγες, υποστήριξη της τεχνολογίας φωτοβολταϊκών που είναι ταυτόχρονα δομικά υλικά και στροφή στην ιδιοκατανάλωση ενέργειας.

Αυτές είναι οι βασικές τάσεις στον τομέα των φωτοβολταϊκών, όπως καταγράφηκαν από τους πλέον ειδικούς, σε work shop της EPIA (Ευρωπαϊκής Ένωσης Φωτοβολταϊκών Βιομηχανιών - European Photovoltaic Industry Association) που πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα
στη Γαλλία με συμμετοχή φορέων, εταιρειών και στελεχών του κλάδου από όλη την Ευρώπη.

Τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στη συνάντηση, όπως τα μετέφεραν στο energypress στελέχη ελληνικών εταιρειών που συμμετείχαν στο work shop, είναι εντυπωσιακά για τη δυναμική του κλάδου. Το 2010 υπήρξε χρονιά ραγδαίας ανάπτυξης (ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος κλάδος των ΑΠΕ), καθώς προστέθηκε νέα ισχύς 16,7 γιγαβάτ από φωτοβολταϊκά στην παγκόσμια ηλεκτρική παραγωγή, καταγράφοντας αύξηση 132% σε σχέση με εκείνη που είχε προστεθεί το 2009. Η φωτοβολταϊκή εγκατεστημένη ισχύς διεθνώς ήταν στο τέλος του 2010 39,6 Γιγαβάτ.

Τη μερίδα του λέοντος στα νέα φωτοβολταϊκά έργα κατέχει η Ευρώπη, όπου εγκαταστάθηκε ισχύς περίπου 13 Γιγαβάτ με τις Γερμανία και Ιταλία να πρωταγωνιστούν με 7,7 και 2,3 Γιγαβάτ αντίστοιχα. Ακολουθεί η Τσεχία με 1,4 Γιγαβάτ.

Εκτός Ευρώπης οι μεγαλύτερες αγορές για τη βιομηχανία φωτοβολταϊκών ήταν αυτές της Ιαπωνίας, των ΗΠΑ, της Κίνας, της Ινδίας, του Καναδά κ.λπ.

Οι έντονα ανοδικοί ρυθμοί προβλέπεται ότι θα συνεχιστούν για τα επόμενα χρόνια, δίνοντας αισιόδοξες προοπτικές στις βιομηχανίες του κλάδου. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις προβλέψεις της EPIA, το 2011 προβλέπεται να εγκατασταθούν φωτοβολταϊκά Γιγαβάτ περίπου όσα και το 2010, το 2012 12,8 Γιγαβάτ, το 2013 15,9 Γιγαβάτ και το 2014 17,5 Γιγαβάτ.

Μείωση του κόστους παραγωγής

Η αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος πηγαίνει «πακέτο» με τη μείωση του κόστους παραγωγής του εξοπλισμού. Όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά, σύμφωνα με τον «κανόνα του moore», όταν διπλασιάζεται η εγκατεστημένη ισχύς, μειώνεται κατά 20% το κόστος παραγωγής. Ενδεικτικά, από το 2007 και εντεύθεν το κόστος των φωτοβολταϊκών συλλεκτών έχει μειωθεί σε 1,8 δολάρια ανά βατ από 3,7 δολάρια ανά βατ.

Έλεγχος των feed in tariffs

Η τάση που καταγράφεται, σε ευρωπαϊκό τουλάχιστον επίπεδο, είναι να «ελεγχθεί» η ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών, με βάση τους στόχους και την ωριμότητα της αγοράς κάθε χώρας, χρησιμοποιώντας ως «εργαλεία» τις τιμές με τις οποίες απορροφάται το ρεύμα που παράγεται από φωτοβολταϊκούς σταθμούς (feed in tariffs). Η κλιμακούμενη μείωση στις «ταρίφες» είναι ούτως ή άλλως θεσμοθετημένη, αλλά γίνεται λόγος για ταχύτερη μείωση. Ο λόγος για τις μελλοντικές κάθε φορά εγκαταστάσεις και όχι για εκείνες που έχουν ήδη λάβει άδεια ή είναι ενταγμένες στο σύστημα. Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις όπου έχουν τεθεί στο «τραπέζι» και προτάσεις αναδρομικής μείωσης. Μιλάμε για την Ισπανία, όπου όμως, παρότι παρουσιάστηκε ως πιθανότητα, η αναδρομική μείωση των feed in tariffs θεωρείται πλέον απίθανη καθώς συγκέντρωσε την οργή των επενδυτών και εκτιμήσεις νομικών ότι, ακόμα και αν αποφασιστεί, θα «πέσει» στα δικαστήρια. Αντίθετα στην Ισπανία μελετάται για τις μελλοντικές επενδύσεις να χωριστεί η χώρα σε ζώνες και να τεθεί όριο παραγόμενης ενέργειας, πάνω από την οποία δεν θα δίνονται οι feed in tariffs, αλλά οι τιμές της αγοράς ρεύματος. Σε αυτή την περίπτωση στην... Κρήτη της Ισπανίας (όπου θα υπάρχει μεγάλη απόδοση) δεν θα πληρώνεται ο επενδυτής αυξημένες τιμές για όλη την ενέργεια που παράγει .

Περίπτωση ιδιόμορφης αναδρομικότητας στη μείωση των εσόδων των επενδυτών είναι η Τσεχία, όπου αποφασίστηκε, εκτός από τη μεγάλη μείωση των feed in tariffs για τις μελλοντικές εγκαταστάσεις, και η αύξηση της φορολογίας επί των εσόδων (και όχι των κερδών) των υφιστάμενων φωτοβολταϊκών σταθμών. Γι αυτό η Τσεχία, από την τρίτη ευρωπαϊκή θέση που βρέθηκε το 2010 (με 1,4 Γιγαβάτ) το 2011 αναμένεται να βρεθεί στις τελευταίες θέσεις με πρόβλεψη περί τα 100 – 200 Μεγαβάτ.

Μηχανισμός διαρκούς εξισορρόπησης

Η πλέον προωθημένη φόρμουλα ελέγχου της «ροής» των φωτοβολταϊκών επενδύσεων είναι εκείνη που εισάγεται πλέον στη Γερμανία. Στην πλέον ώριμη αγορά του κόσμου, θα γίνεται πλέον καθορισμός των feed in tariffs ανά τρίμηνο και με βάση το πόσο οι αιτήσεις για επενδύσεις θα εναρμονίζονται με τον ετήσιο στόχο (ουσιαστικά και πλαφόν) που έχει θέσει η κυβέρνηση. Δηλαδή, ανά τρίμηνο, εάν υπάρχει πληθώρα αιτημάτων θα μειώνονται οι ταρίφες. Αν, αντίθετα, υπάρχει «κόπωση» και υστέρηση από το στόχο, θα αυξάνονται. Ο λόγος πάντα για μελλοντικά συμβόλαια και όχι για υφιστάμενες επενδύσεις.

Άλλες ευρωπαϊκές χώρες ακολουθούν λιγότερο περίπλοκες μεθόδους: Η Ιταλία, για παράδειγμα, μετά τον επενδυτικό πυρετό που πυροδότησαν οι υψηλές feed in tariffs και έφεραν τη χώρα στη δεύτερη ευρωπαϊκή θέση σε νέες εγκαταστάσεις, αποφασίστηκε η δραματική μείωση των ταριφών.

Στη Γαλλία ουσιαστικά καταργήθηκαν οι feed in tariffs για εγκαταστάσεις πάνω από 100 Κιλοβάτ. Αντίθετα ενισχύονται τα φωτοβολταϊκά σε οικιακές και επαγγελματικές στέγες, καθώς και στα λεγόμενα BIPV δηλαδή τα κεραμίδια – φωτοβολταϊκά. Η τάση αυτή καταγράφεται συνολικά στην Ευρώπη και θα ενταθεί τα επόμενα χρόνια, όπως άλλωστε και κάθε μορφή ιδιοκατανάλωσης της πράσινης ενέργειας που παράγεται σε οικιακό επίπεδο.

Εξομοίωση τιμής

Πρέπει τέλος να σημειωθεί, όπως αναφέρθηκε στο work shop της EPIA, η πρόβλεψη ότι μέχρι το 2019 είναι εφικτό σε όλη την Ευρώπη η τιμή της Κιλοβατώρας από φωτοβολταϊκά να είναι ίδια με την τιμή της Κιλοβατώρας από τη συμβατική ηλεκτροπαραγωγή. Η πρόβλεψη στηρίζεται τόσο στην αναμενόμενη ραγδαία πτώση του κόστους παραγωγής των φωτοβολταϊκών, όσο και στην – επίσης αναμενόμενη- αύξηση της τιμής του συμβατικού ρεύματος λόγω του κόστους του άνθρακα.
energypress