Αφιέρωμα στη Σωτηρία Μπέλλου Παρασκευή 19 Δεκέμβρη, στις 21:00 Κλειστό Γήπεδο Χαλκιά Αναστασιάδη, Χαλκίδα
Θα μιλήσει ο Γιώργος Μηλιώνης, δημοσιογράφος και μέλος του Τμήματος Πολιτισμού της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ
Συμμετέχει Λαϊκή ορχήστρα με επιμέλεια και ενορχήστρωση του Ευάγγελου Φουντάνα με τη συμμετοχή των ερμηνευτών Μαρίας Γαλαίου, Ευστρατίας Ζαμπέτη, Ιουλίας Κόκκορη και Νίκου Παχή και των μουσικών Ανατόλ, Φοίβου Ανδριόπουλου, Βασίλη Αφράτη, Βασίλη Ντίνου και Νίκου Τσακλάνου.
Τηλέφωνα κρατήσεων: 6973311587 και 6932633228
Διαβάστε παρακάτω το ρεπορτάζ του "Ριζοσπάστη" για το αφιέρωμα με συνεντεύξεις των συντελεστών και της Ελένης Μπέλλου, ανιψιάς της Σ. Μπέλλου.
Το αφιέρωμα στην αξέχαστη Σωτηρία Μπέλλου, η οποία γεννήθηκε στις 29 Αυγούστου 1921 στα Χάλια (σήμερα Δροσιά) Εύβοιας και έζησε και μεγάλωσε στη Χαλκίδα, αποτελεί μία ακόμα σημαντική πολιτική και πολιτιστική πρωτοβουλία του ΚΚΕ στη Χαλκίδα. Ερχεται σε συνέχεια εκδηλώσεων όπως το μουσικό - αφηγηματικό αφιέρωμα στον Σκαρίμπα, το μουσικοθεατρικό αφιέρωμα στον Θύμιο Καψή - Ανάποδο, αλλά και το αφιέρωμα στον μεγάλο Μίκη Θεοδωράκη το οποίο παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ της ΚΝΕ στην Χαλκίδα, το τελευταίο επίσης σε επιμέλεια του Βαγγέλη Φουντάνα.
Συνυφασμένη με τα βάσανα του λαού και της εργατιάς
«Η επιλογή να πραγματοποιήσουμε αφιέρωμα στην Σωτηρία Μπέλλου έχει να κάνει με το ότι κατάγεται από τη Χαλκίδα. Ταυτόχρονα όμως αποτελεί μία από τις εμβληματικές μορφές που τραγούδησαν ρεμπέτικο εργατικό - λαϊκό τραγούδι. Είναι συνυφασμένη με τα βάσανα, τους πόνους του λαού και της εργατιάς, πορεύτηκε με τους αγώνες του λαού και τους κομμουνιστές σε στιγμές της ταξικής πάλης, αμφισβήτησε στερεότυπα και δεδομένα της εποχής για τον ρόλο και τη θέση της γυναίκας, στάθηκε με πυγμή απέναντι στο σύστημα της εμπορευματοποιημένης και ανδροκρατούμενης τότε δισκογραφίας», αναφέρει στον «Ριζοσπάστη» ο Δημήτρης Λιάσκος, μέλος του Γραφείου της Τομεακής Επιτροπής Εύβοιας του ΚΚΕ, και προσθέτει:
«Ολοι οι παραπάνω λόγοι για τους οποίους εμείς επιλέγουμε να αναδείξουμε το έργο της και την προσφορά της είναι ταυτόχρονα και οι λόγοι που ακόμα και στην πόλη της, τη Χαλκίδα, κανένας άλλος φορέας δεν ασχολείται. Παρά τη μοναδικότητά της καλλιτεχνικά, η αξία του έργου της, της στάσης της, παραμένει υποβαθμισμένη και σε αφάνεια».
Επισημαίνει ακόμα ότι στοιχεία και αναφορές από τη βιογραφία της και τις συνεντεύξεις της - πολλές απ' αυτές στον «Ριζοσπάστη» - «δείχνουν την επαφή της με τους αγώνες του λαού, τη σθεναρή στάση της απέναντι στις αρχές. Κυρίως εξέφραζε τις πεποιθήσεις της από μια αίσθηση του δίκιου των ανθρώπων του μόχθου, της μπέσας τους, της ανιδιοτέλειας, αλλά και του θαυμασμού στο κύρος που απέπνεε η στάση ζωής των κομμουνιστών».
Αυτά μαρτυρούν και ορισμένα βιογραφικά γεγονότα: Κατά την Κατοχή η Μπέλλου, μαζί με τον αγώνα επιβίωσης, συμμετέχει στην Αντίσταση. Διακινεί μερικές φορές και παράνομο «Ριζοσπάστη». Συλλαμβάνεται γιατί έκλεψε μια κουραμάνα από ένα γερμανικό αυτοκίνητο. Την έκλεισαν στα μπουντρούμια της οδού Μέρλιν και την βασάνισαν. Δεν της βρήκαν όμως τίποτε άλλο πέρα από την κουραμάνα και την άφησαν.
Το 1944 συμμετέχει στις ταξικές μάχες του Δεκέμβρη μέσα από το ΕΑΜ, τραυματίζεται στο χέρι, ξανασυλλαμβάνεται και φυλακίζεται. Αποφυλακίζεται μέσω του Ερυθρού Σταυρού.
Την περίοδο εκείνη επηρεάζεται από τις διώξεις και τον στιγματισμό των κομμουνιστών, ζήτημα που την φέρνει επίσης κοντά τους. Οπως έλεγε η ίδια, «οι κομμουνιστές ήταν κάτι ξεχωριστό. Ηταν αγαπητοί, ήταν καλοί. Μ' αυτούς ήμουν φίλη. Ενιωθα ότι ταίριαζαν τα χνότα μας με αυτούς τους ανθρώπους. Την εποχή '46 - '49 τα πράγματα ήταν άγρια. Εγώ δεν λογάριαζα τέτοια. Οταν πήγαινα καμιά φορά στη Χαλκίδα, επισκεπτόμουν τον Κούκο, που είχε γυρίσει από τη Μακρόνησο».
Το 1948, η Σ. Μπέλλου τραγουδά με τον Τσιτσάνη και την ορχήστρα του στην ταβέρνα του «Τζίμη του Χοντρού», στην Αχαρνών. Ενα βράδυ πάνε στο μαγαζί οι αδελφοί Κατελάνοι, τραμπούκοι χίτες, και ένας απ' αυτούς της κάνει παραγγελιά το βασιλικό τραγούδι «Του αϊτού ο γιος».
Η Μπέλλου τού απαντά: «Αντε πάενε από δω, δεν το ξέρω». Και ξεκινά να τραγουδά το εμβληματικό για την περίοδο τραγούδι «Κάποια μάνα αναστενάζει», όπου τον στίχο «ο λεβέντης να γυρίσει από τη μαύρη ξενιτιά» τον τραγουδά «ο λεβέντης να γυρίσει από τη μαύρη Ικαριά», δηλαδή από την εξορία.
Οι Κατελάνοι δέρνουν την Μπέλλου άγρια, μέχρι αίματος. Τότε φεύγει από την ταβέρνα και πηγαίνει για δουλειά με τον Μάρκο Βαμβακάρη στην ταβέρνα όπου δούλευε. Ποτέ δεν θα ξεχάσει ότι κανείς από τους άντρες συναδέλφους της δεν σηκώθηκε να την υπερασπιστεί.
Σημαντικό να δίνεται «βήμα» σε ντόπιους και νέους μουσικούς
«Πρόκειται για μεγάλη τιμή, αλλά και τεράστια πρόκληση, να δουλέψουμε και να παρουσιάσουμε ένα αφιέρωμα στην Σωτηρία Μπέλλου. Είναι εγχείρημα με μεγάλες και πολύπλευρες δυσκολίες, με τραγούδια τεράστιων συνθετών του ρεμπέτικου και λαϊκού τραγουδιού, ιδιαίτερα μάλιστα από τη στιγμή που πολλά από τα παιδιά που συμμετέχουμε στην προσπάθεια προέρχονται από διαφορετικά μουσικά ακούσματα», αναφέρει στον «Ριζοσπαστη» ο Βαγγέλης Φουντάνας, που έχει την επιμέλεια του μουσικού αφιερώματος και τον οποίο συναντήσαμε στο «Sound X Studios», τον χώρο όπου γίνονται οι πρόβες για την εκδήλωση.
Στέκεται ιδιαίτερα στο γεγονός ότι η εκδήλωση διοργανώνεται από το ΚΚΕ, τονίζοντας ότι «το ΚΚΕ, ανεξάρτητα από τις πολιτικές πεποιθήσεις του καθενός, είναι το μόνο κόμμα που ασχολείται με τον πολιτισμό. Αυτό ειδικά εδώ στη Χαλκίδα, αλλά και σε άλλες επαρχιακές πόλεις, έχει ακόμα μεγαλύτερη σημασία. Δίνει τη δυνατότητα σε μουσικούς της περιοχής να παίξουν μπροστά σε μεγάλο κοινό, να δείξουν τις ικανότητες και τη δουλειά τους, αλλά και μέσα από τέτοιου είδους αφιερώματα να ασχοληθούν με διαφορετικά είδη μουσικής. Αυτό γίνεται και τώρα, αυτό έγινε και το καλοκαίρι που παρουσιάσαμε στο Φεστιβάλ της ΚΝΕ στη Χαλκίδα το αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη, αλλά και σε άλλες εκδηλώσεις όπου καλούνται να συμμετάσχουν τοπικά συγκροτήματα και μουσικοί».
«Κάποια από τα τραγούδια δεν τα γνώριζα πριν καταπιαστούμε με το αφιέρωμα», λέει από την πλευρά του ο τραγουδιστής Νίκος Παχής. Σημειώνει ωστόσο ότι «μέσα από την προσπάθεια και την κοινή δουλειά γνωρίζουμε καλύτερα τους ίδιους μας τους εαυτούς. Δενόμαστε ακόμη περισσότερο μεταξύ μας, γνωρίζουμε την Σωτηρία Μπέλλου και τη δουλειά τόσων σπουδαίων συνθετών και παράλληλα νιώθουμε ότι συμβάλλουμε και εμείς να γίνει γνωστός όλος αυτός ο πλούτος στις νεότερες γενιές, που κατακλύζονται από τις "επιτυχίες" της εμπορευματοποιημένης μουσικής».
Από τη συζήτηση δεν λείπουν οι αναφορές στην αντιμετώπιση που έχουν οι μουσικοί και η Τέχνη σε πόλεις όπως η Χαλκίδα. «Υπάρχει παραγκωνισμός. Ακομα και φορείς όπως η Περιφέρεια και ο δήμος προτιμούν για τις τοπικές εκδηλώσεις να φέρουν κάποιο "όνομα" - φωτοβολίδα και δεν αξιοποιούν την τοπική μουσική σκηνή, ώστε να μπορέσουν και νέοι αξιόλογοι μουσικοί να παίξουν μπροστά σε κοινό», σχολιάζει ο Ν. Παχής, ενώ αναφερόμενος στις υποδομές ο Β. Φουντάνας επισημαίνει:
«Δεν υπάρχουν δημοτικοί χώροι για πρόβες μουσικών και συγκροτημάτων, χώροι που να μπορείς να διοργανώσεις μια συναυλία, μια μουσική παράσταση. Ενα θεατράκι υπήρχε, το Θέατρο "Παπαδημητρίου", κι αυτό έκλεισε, και είναι άγνωστο πότε και αν θα λειτουργήσει ξανά».
Παλικαρίσια και με αξιοπρέπεια μέχρι την τελευταία ώρα
Μια διαφορετική, ανθρώπινη πλευρά της Σωτηρίας Μπέλλου μάς δείχνει η ανιψιά της, Ελένη Μπέλλου, με την οποία μιλήσαμε με αφορμή την εκδήλωση.
«Οι αναμνήσεις μου από την θεία Σωτηρία αφορούν περισσότερο τα παιδικά μου χρόνια. Την θυμάμαι που ερχόταν συχνά στο σπίτι μας στη Χαλκίδα για να δει τη μαμά της, που έμενε μαζί μας. Αγαπούσαν πολύ η μία την άλλη, όπως αγαπούσε τα αδέρφια και τα ανίψια της. Και στη συνέχεια, όταν κατεβαίναμε με τον πατέρα μου να την δούμε στην Αθήνα, κυρίως τα καλοκαίρια στο αγρόκτημα που είχε στα Σπάτα, αλλά και στις συναυλίες που έδινε και μας καλούσε, δεν έχανε την ευκαιρία να δείξει την αγάπη της ή να παρουσιάσει με καμάρι στον κόσμο τις ανιψιές της», μας λέει.
Σημειώνει μάλιστα ότι αυτές οι μνήμες τής έρχονται κάθε φορά που ακούει ένα τραγούδι της. «Αν και έχουν περάσει πάνω από 28 χρόνια από τον θάνατο της, στις 27 Αυγούστου 1997, οι αναμνήσεις παραμένουν ζωντανές, η φιγούρα και η φυσιογνωμία της είναι βαθιά χαραγμένες. Κάθε φορά που ακούω τα τραγούδια της ή γίνεται ένα αφιέρωμα στη ζωή και στα τραγούδια που έχει ερμηνεύσει, όπως αυτό που διοργανώνει το ΚΚΕ στη Χαλκίδα, την πόλη όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε, νιώθω συγκίνηση. Είναι σημαντικό να δίνεται η δυνατότητα να γίνει γνωστή στους σημερινούς νέους και να τιμάται ένας άνθρωπος, μια γυναίκα που εκτός από τα όσα έχει προσφέρει στο ελληνικό λαϊκό τραγούδι, στάθηκε παλικαρίσια και με αξιοπρέπεια απέναντι στα προβλήματα που της έφερε μπροστά της η ζωή, στις δυσκολίες, αλλά και στα πάθη της. Ακόμα και τις τελευταίες μέρες της ζωής της».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου