Δεν υπάρχουν ‘νομιμοφανείς μεταβιβάσεις’. Υπάρχουν νόμιμοι τίτλοι ιδιοκτησίας και ανημέρωτοι υποψήφιοι Περιφερειάρχες!
Με μεγάλη έκπληξη διάβασα σε τοπικό μέσο της Καρυστίας ότι ο υποψήφιος Περιφερειάρχης, κ. Αποστόλου, ισχυρίστηκε ότι «όλες οι χρήσεις γης και οι μεταβιβάσεις ήταν νομιμοφανείς».
Στην νομική γλώσσα ‘νομιμοφανείς’ σημαίνει ότι ναι, μεν, τα συμβόλαια, η επιβολή φόρου επί των μεταβιβάσεων και η εγγραφή στο υποθηκοφυλακείο αποτελούν νόμιμες πράξεις, αλλά η νομιμότητα αμφισβητείται.
Ο ισχυρισμός ουσιαστικά του κ. Αποστόλου και όσων άλλων τον
αναπαράγουν είναι το επίσημα επιχείρημα του Δασαρχείου, το οποίο αμφισβητεί τους τίτλους κυριότητας των ιδιοκτητών γης. Στην γλώσσα της πολιτικής αυτό σημαίνει ότι στρεφόμαστε ενάντια στο συμφέρον των πολλών, το κοινό συμφέρον, και υπηρετούμε τα συμφέροντα των λίγων.
αναπαράγουν είναι το επίσημα επιχείρημα του Δασαρχείου, το οποίο αμφισβητεί τους τίτλους κυριότητας των ιδιοκτητών γης. Στην γλώσσα της πολιτικής αυτό σημαίνει ότι στρεφόμαστε ενάντια στο συμφέρον των πολλών, το κοινό συμφέρον, και υπηρετούμε τα συμφέροντα των λίγων.
Επειδή με το θέμα ασχολούμαι ατομικά και επιστημονικά τα τελευταία 5 χρόνια, σας παραθέτω ένα μικρό μόνο κομμάτι για το πώς έχει η όλη ιστορία. Το παρακάτω αποτελεί απόσπασμα από τοποθέτηση μου σε συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό:
“Με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου (3/2/1830), που συνυπέγραψαν οι 3 εγγυήτριες δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία), ιδρύθηκε το ελληνικό Κράτος, πάνω στα εδάφη που αποτελούσαν προηγουμένως τμήμα της οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το νεοελληνικό Κράτος ήταν, εφεξής, υπεύθυνο για τη διαχείριση, μεταξύ άλλων, και των εμπράγματων δικαιωμάτων των απελευθερωθέντων εδαφών.
Η οθωμανική διοίκηση, βασιζόμενη αρχικά στο μουσουλμανικό δίκαιο που όριζε ότι η γη ανήκει αποκλειστικά στο θεό, αναγνώριζε δικαιώματα ιδιοκτησίας μόνο στο σουλτάνο. Οι υπόλοιποι πιστοί μπορούσαν να έχουν επί της γης μόνο προσωρινή κατοχή και διαχείριση, κατόπιν παραχώρησης του σουλτάνου.
Με την πάροδο των χρόνων, η οθωμανική διοίκηση άρχισε να αναγνωρίζει σταδιακά την έννοια της δημόσιας ιδιοκτησίας, εφαρμόζοντας ένα περίπλοκο καθεστώς. Συγκεκριμένα, το Κράτος παρακρατούσε την υψηλή κυριότητα στην ιδιοκτησία, ενώ την ωφέλιμη εκμετάλλευση (τασαρούφ) μπορούσε να την παραχωρήσει σε ιδιώτες με επίσημο τίτλο (ταπί).
Μετά την απελευθέρωση, το ελληνικό δημόσιο, στηριζόμενο στο Πρωτόκολλο του Λονδίνου, έλαβε τις εξής αποφάσεις, προκειμένου να διευθετήσει τις αντιπαραθέσεις και τις διαφορές σχετικά με τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα:
- 1) Όσες εκτάσεις δεν καλλιεργούνταν, ανήκαν στο οθωμανικό δημόσιο και παρέμειναν σε αυτό, ακόμη και αν το τελευταίο είχε εκδώσει επίσημο τίτλο παραχώρησης σε ιδιώτη.
- 2) Για να διεκδικήσει ιδιώτης κυριότητα, έπρεπε να αποδείξει την καλλιέργεια τους. Άρα, οι δασικές εκτάσεις και τα βοσκοτόπια, εφόσον δεν καλλιεργούνταν, ανήκαν στο οθωμανικό Κράτος και, μετά την απελευθέρωση, περιήλθαν ως λεία πολέμου στην κυριότητα του ελληνικού δημοσίου.
Ωστόσο, η νότια Εύβοια ήταν υπό τουρκική κατοχή και μετά την υπογραφή του Πρωτοκόλλου του Λονδίνου και τα εδάφη της δεν απελευθερώθηκαν, αλλά παραχωρήθηκαν βάσει της Συνθήκης της Κωνσταντινουπόλεως (9/7/1832).
Όσα κτήματα ανήκαν στο οθωμανικό δημόσιο περιήλθαν στο ελληνικό, ενώ όσα ανήκαν σε ιδιώτες παρέμειναν στην ιδιοκτησία τους με δικαίωμα πωλήσεως τους, εντός προθεσμίας 2 ετών. Έτσι, το μεγαλύτερο μέρος των εδαφών της περιοχής ανήκει σε ιδιώτες, με τίτλους ιδιοκτησίας, ενώ το Κράτος, από το 1885, φορολογεί τις αλλεπάλληλες μεταβιβάσεις γης.
Οι συγκεκριμένοι τίτλοι δεν αμφισβητούνταν από κανέναν, με συνέπεια οι κάτοχοι να μην θεωρούν αναγκαίο να καταφύγουν σε διοικητική ή δικαστική αναγνώριση της κυριότητας τους.
Το πρόβλημα ξεκινάει με την ψήφιση του Ν. 3468/2006, όπου η ΡΑΕ αξίωνε, ανάμεσα σε άλλα, για την αδειοδότηση έργων ΑΠΕ, την εξασφάλιση δικαιώματος χρήσης της θέσης εγκατάστασης. Τέτοιο δικαίωμα θα μπορούσε να εξασφαλιστεί με μίσθωση ή αγορά της γης.
Ορισμένοι ενδιαφερόμενοι αποφάσισαν να προσφύγουν στον αρμόδιο δασάρχη, ζητώντας να προβεί στον χαρακτηρισμό των εκτάσεων ως δασικών και να αμφισβητήσει τους τίτλους κυριότητας.
Έκτοτε, οι ιδιοκτήτες γης, με την στήριξη του δήμου, βρίσκονται σε δικαστικές διαμάχες με τη δασική υπηρεσία, με αποτέλεσμα οι επενδύσεις να έχουν παγώσει.
Ο δήμος Καρύστου έχει υποβάλλει αιτιολογική έκθεση στο ΥΠΕΚΑ, ζητώντας να ενταχθεί η περιοχή με τροπολογία στο άρθρο 62 του Ν. 998/1979 (Δασικός Κώδικας), με βάση το οποίο δεν ισχύει το τεκμήριο κυριότητας υπέρ του δημοσίου. Το δημοτικό συμβούλιο, με απόφαση του, έχει ξεκαθαρίσει ότι, εάν δεν λυθεί το ιδιοκτησιακό θέμα, καμία επένδυση ΑΠΕ δεν θα προχωρήσει”.
Τη δεδομένη στιγμή, λοιπόν, για να κλείσει το ζήτημα προς όφελος εκείνων που έχουν δίκιο είναι η ψήφιση της κάτωθι τροπολογίας:
«Στην διάταξη του άρθρου 10 Ν. 3208/2003 προστίθεται διάταξη.
Τα δάση, οι δασικές εν γένει εκτάσεις και οι χορτολιβαδικές εκτάσεις, που εκτείνονται στα γεωγραφικά όρια του Δήμου Καρύστου, ανήκουν κατά πλήρους κυριότητας δικαίωμα στους ιδιοκτήτες αυτών φυσικά ή νομικά πρόσωπα εφόσον αποδεδειγμένα υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας προ του έτους 1885 και για την ταυτότητα και έκταση που περικλείεται από τα αναγραφόμενα στους τίτλους αυτούς όρια».
Καλό είναι όποιος πραγματικά θέλει να βοηθήσει για την επίλυση του προβλήματος, το οποίο αφορά το σύνολο της Νότιας Καρυστίας, να υποστηρίξει την συγκεκριμένη ενέργεια. Να πάρει την πολιτική απόφαση, εν τέλει, και να αποφασίσει αν είναι με τα συμφέροντα των πολλών ή με εκείνα των λίγων.
Γιάννης Μανώλης
Υπ. Δρ Πανεπιστημίου Αθηνών
"Νομιμοφανείς" στη νομική γλώσσα σημαίνει κάτι ακόμα χειρότερο : ότι φαίνονται να είναι νόμιμες αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι. Κατά το "αληθοφανής".
ΑπάντησηΔιαγραφήΜια ατυχής έκφραση ήταν, υποθέτω. Δεν μπορεί να εννοούσε ότι οι τίτλοι και οι μεταβιβάσεις δεν ήταν νόμιμες. Συμβόλαια, μεταγραμμένα στο υποθηκοφυλακείο, είναι πανίσχυρα.
Όμως οι τίτλοι δεν αρκεί να κάθονται στο συρτάρι, θα πρέπει να προσκομιστούν σε κάποια διαδικασία για να παράγουν νομική ενέργεια. Γιατί κάποιοι ιδιοκτήτες δεν τους προσκόμισαν στην προθεσμία που είχε τεθεί;