Πάμε μια βόλτα στους Μύλους..Ενα χωριό καταπράσινο με ιστορία

Το χωριό των Μύλων…. Κάτω από κάθε πέτρα του κρύβεται και μια ιστορία. Βόρεια της Καρύστου, οι Μύλοι διατέλεσαν πρωτεύουσα της περιοχής μέχρι και το 1848 ενώ διατηρούν μέχρι σήμερα στοιχεία από εκείνη την εποχή!
Χάρη στα άφθονα νερά τους, οι μύλοι οφείλουν την ονομασία τους στους πέτρινους μύλους που υπήρχαν από παλιά στην περιοχή και παραμένουν μέχρι σήμερα μισογκρεμισμένοι αλλά αγέρωχοι. Το κεφαλάρι Αργασταράς δροσίζει ακόμα τους ταξιδευτές και τραγουδά στίχους γραμμένους στ’ όνομά του. 

- Ιστορία, περιγραφή περιοχής -
Το χωριό Μύλοι βρίσκεται λοιπον κτισμένο στους πρόποδες του όρους Όχη βόρεια της Καρύστου και σε απόσταση 3 χιλ. περίπου.Οι Μύλοι ήταν η πρώτη πρωτεύουσα της περιοχής μετά την απελευθέρωση και από το 1833 μέχρι το 1848. Οι γέροντες διηγούνται ότι το χωριό γνώρισε ημέρες δόξας και μεγαλείου, ως πρωτεύουσα της περιοχής, όπου λειτουργούσα όλες οι δημόσιες υπηρεσίες και η Δημογεροντία. Υπήρχαν πολλά σπίτια αρχοντικά που διατηρήθηκαν μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα..

Τα άφθονα νερά που πηγάζουν από το Μάκρωνα στους Αγ. Θεοδώρους βοηθούν ώστε να είναι πλούσια η βλάστηση και το χωριό να είναι πνιγμένο στο πράσινο. Λειτουργούσαν πολλοί νερόμυλοι, απ' όπου προέρχεται και το όνομα του χωριού. Πολλοί επισκέπτονται το χωριό για να απολαύσουν την δροσιά που χαρίζουν τα μεγάλα κι ευσκιόφυλλα δένδρα και τα γάργαρα νερά.

Δυτικά των Μύλων στο λόφο βρίσκεται το Καστέλλο Ρόσσο, Κόκκινο Κάστρο, Κιζήλ Χισάρ, που κτίστηκε από τους Λομβαρδούς στις αρχές του 13ου αιώνα. Το φρούριο διετηρείτο και χρησιμοποιείτο μέχρι το 1833, μετά τα σπίτια και τα έξω τείχη γκρεμίστηκαν ή κατεδαφίστηκαν και χρησιμοποιήθηκαν για το κτίσιμο των σπιτιών. Οι βροχές και ο δυνατός άνεμος, που το χτυπούν αλύπητα έχουν καταστρέψει και τα τείχη του κυρίως φρουρίου της Ακρόπολης..Η έκταση του οικοπέδου είναι περίπου 1.000 τ.μ.

Castel Rosso ή Κοκκινόκαστρο
Πάνω σ' ένα κωνικό ύψωμα, αποτραβηγμένο από τη θάλασσα και τους πειρατικούς κινδύνους, βρίσκεται κτισμένο το κάστρο τον Μυλων, ωραίο, επιβλητικό, κυρίαρχο όλης της πεδιάδας η οποία απλώνεται κάτω απ' αυτό μέχρι την παραλία.Το κάστρο τον μυλον ονομάστηκε από τους Λατίνους Castel Rosso ή Κοκκινόκαστρο, ονομασία την οποία διατήρησαν και οι Έλληνες, εξαιτίας των λίθων, με τους οποίους έχει κτιστεί - που προήλθαν από τα σχιστολιθικά πετρώματα της περιοχής - και οι οποίοι του δίνουν μια κοκκινωπή απόχρωση.Πρόκειται για ένα από τα δυνατότερα και σημαντικότερα κάστρα της μεσαιωνικής Εύβοιας, που εντυπωσιάζει ακόμη με τη μεγαλοπρέπεια της αρχιτεκτονικής του μορφής.Ο επισκέπτης που θα θελήσει να το επισκεφτεί αφού περάσει από τον οικισμό των Μύλων, ακολουθεί τον ανηφορικό δρομο, που τον οδηγεί μέχρι τα ερειπωμένα τείχη που άλλοτε περιέκλειαν και προστάτευαν την καστροπολιτεία.Το κάστρο κτίστηκε από τους Λομβαρδούς, αλλά καθ' όλη τη διάρκεια της φραγκοκρατίας το διεκδίκησαν Βυζαντινοί, Φράγκοι, Βενετοί, οι οποίοι τελικά και παρέμειναν ως κύριοι του μέχρι την τούρκικη κατάληψη της Εύβοιας. Το εσωτερικό φρούριο αποτελούσε την ακρόπολη της Καρύστου, τελευταίο οχυρό άμυνας σε περίπτωση που το κυρίως κάστρο έπεφτε στα χέρια των επιδρομέων. Μέσα σ' αυτό υπάρχει σήμερα εκκλησία αφιερωμένη στον προφήτη Ηλία. Κάτω από το στρωμένο με μαρμαρόπλακες δάπεδο της εκκλησίας, κρύβεται η μεγάλη δεξαμενή του φρουρίου, απ' όπου σε περίπτωση πολιορκίας, οι πολιορκημένοι θα μπορούσαν να υδρεύονται.

Στα Β.Α. του χωριού υπάρχουν 8 κολώνες μήκους 13 μ. και διαμέτρου 0,50 εκ. και βρίσκονται εκεί για πολλούς αιώνες. Στο λατομείο βρίσκεται και μία, που δεν έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή της. Η κατάσταση του λατομείου και η μισοτελειωμένη κολόνα φανερώνει ότι έγινε απότομη διακοπή λειτουργίας του λατομείου..Σήμερα ο επισκέπτης πέρα απο τον περίπατο και την τη δροσιά, των πλατανιών και των πηγων,

μπορεί να απόλαυση σπιτικό φαγητό και ντόπια εδέσματα απο τις παραδοσιακές ταβέρνες που

υπάρχουν εκει..