Τρίτη 9 Οκτωβρίου 2018

Ξανά «στα κόκκινα» οι ελληνικές τράπεζες;

Γράφει ο Άγγελος Μιχ. Μπαγιάτης Φοιτητής Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης

Τις τελευταίες μέρες έχει ξεκινήσει μία εκ νέου μεγάλη συζήτηση για τη βιωσιμότητα των ελληνικών τραπεζών, με τη γερμανική οικονομική εφημερίδα «Handelsblatt» να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου τόσο για τη χώρα μας, όσο και για τη γείτονα Ιταλία.

Πιο συγκεκριμένα, ο τεράστιος όγκος μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ελλάδα και η δημοσιονομική πολιτική στην Ιταλία δημιουργούν έντονα σενάρια για μία νέα τραπεζική κρίση στη

νότια Ευρώπη.


Ως προς τα του «οίκου μας», το μεγαλύτερο πρόβλημα των τραπεζών είναι το πιστωτικό ρίσκο. Δάνεια ύψους 88,6 δις ευρώ δεν εξυπηρετούνται ή θεωρούνται ότι είναι επικίνδυνα. Το ποσοστό αντιστοιχεί περίπου στο 48% του συνολικού δανεισμού ή στο 50% του ελληνικού ΑΕΠ. Ως αποτέλεσμα της περιρρέουσας κατάστασης, παρατηρήθηκε τις προηγούμενες μέρες αξιοσημείωτη πτώση των τραπεζικών μετοχών στο χρηματιστήριο. 

Η κυβέρνηση επεξεργάζεται σχέδιο για ελάφρυνση των προβλημάτων και η «καυτή πατάτα» της εποπτείας των τραπεζών πέρασε στα χέρια του Υπουργού Επικρατείας Α. Φλαμπουράρη. Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι οι επενδυτές παραμένουν επιφυλακτικοί και δύσπιστοι, καθώς δε γνωρίζουν λεπτομέρειες για το σχέδιο και για τη στάση των δανειστών πάνω σε αυτό.

Η εικόνα λοιπόν που δημιουργείται για το τραπεζικό σύστημα είναι για ακόμη μία φορά ασταθής. Εξετάζοντας την πορεία των τραπεζών στα χρόνια της κρίσης, χρειάστηκαν 64 δις ευρώ για τις τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις, χωρίς να επιτυγχάνονται τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Η πρώτη ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών την περίοδο 2012-13, έγινε μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) και στοίχισε περίπου 25,5 δισ. ευρώ. 

Η δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση το 2014, καλύφθηκε στο σύνολό της από τοποθετήσεις ιδιωτών επενδυτών ύψους 8,3 δισ. ευρώ, αλλά επέφερε σημαντική απαξίωση της περιουσίας του ΤΧΣ. Το 2015 μετά τις έντονες πολιτικές εξελίξεις και την κυβερνητική οικονομική πολιτική, ο εκτροχιασμός της οικονομίας στοίχισε πολλά στο τραπεζικό σύστημα. 

Χαρακτηριστικά προβλήματα εκείνης της περιόδου ήταν η φυγή καταθέσεων στο εξωτερικό (45 δις ευρώ) και η επιδείνωση των «κόκκινων δανείων». 

Έτσι φτάσαμε στη χρεοκοπία των τραπεζών, την επιβολή των πολυσυζητημένων «capital controls» και την τρίτη ανακεφαλαιοποίηση. 

Η έντονη ανάγκη για ρευστότητα, η πίεση των διαπραγματεύσεων και τα περιορισμένα χρονικά περιθώρια οδήγησαν στις ιδιαίτερα χαμηλές τιμές των νέων μετοχών των τραπεζών.

Πάμε όμως και πάλι στο σήμερα. Οι συστημικές τράπεζες έχουν δεσμευθεί στον SSM ότι μέχρι το τέλος του 2021 θα έχουν απεμπλακεί από προβληματικά δάνεια ύψους περίπου 50 δις ευρώ μέσω πωλήσεων δανείων και πλειστηριασμών. 

Ο συγκεκριμένος στόχος είναι ιδιαίτερα υψηλός και αβέβαιος. Το επιθυμητό αποτέλεσμα θα είναι εάν το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Τράπεζα Πειραιώς υποχωρήσει στο επίπεδο του 23%, στην Alpha στο 20%, στην Εθνική στο 20% και στη Εurobank στο 17%.

Μέσα σε αυτό το ασφυκτικό κλίμα, οι τράπεζες εδώ και δύο περίπου μήνες, έχουν ξεκινήσει την ένταξη στην ηλεκτρονική πλατφόρμα πλειστηριασμών κατοικιών αξίας κάτω των 100.000 ευρώ!

Άραγε είμαστε λίγο πριν μία τέταρτη ανακεφαλαιοποίηση; Θα χρειαστεί να ξαναβάλουμε το χέρι στην τσέπη για τις τράπεζες; Γιατί όλο προσπαθούμε να τις σώσουμε κα όλο το εγχείρημα δεν πετυχαίνει;

Σε μία ελεύθερη οικονομία και με τις παρούσες συνθήκες, η εύρυθμη λειτουργία των τραπεζών είναι κάτι παραπάνω από σημαντική. Το ζήτημα είναι ότι απαιτείται μία σειρά μεταρρυθμίσεων και διαρθρωτικών αλλαγών για να αλλάξει γενικότερα η πορεία της εθνικής οικονομίας. 

Έτσι θα πάψουν και οι τράπεζες να θεωρούνται ένα «βαρέλι δίχως πάτο». 

Δε γίνεται να πληρώνουμε τόσο ακριβά τις τραπεζικές ανάγκες αλλά και τις κυβερνητικές αστοχίες. Υπάρχει άλλωστε μία κοινωνία που βάλλεται από παντού εδώ και αρκετά χρόνια. Αδυνατεί να διαχειριστεί τις δυσκολίες της εποχής. 

Δοκιμάζεται σκληρά και δεν έχει δει βελτίωση στην πραγματική οικονομία. Ανεργία, υπερφορολόγηση, έλλειψη προοπτικών και επενδύσεων είναι μερικά από τα κύρια προβλήματα προς λύση. Αυτή η κατάσταση βαραίνει ακόμη περισσότερο την κυβέρνηση γιατί θα πρέπει να αντιδράσει άμεσα και αποτελεσματικά, έχοντας μπει μάλιστα σε μία άτυπη προεκλογική περίοδο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...