Δευτέρα 13 Μαρτίου 2017

H «Συμμορία» των τεσσάρων

Το κάστρο των Βερσαλιών, όπου συναντήθηκαν την περασμένη Δευτέρα οι ηγέτες των τεσσάρων ισχυρών της Ε.Ε., έχει τη δική του ιστορία. Ο Μπαλζάκ, για παράδειγμα, το έχει χαρακτηρίσει ως «νοσοκομείο όλων των ένδοξων στιγμών της Γαλλίας».

Ο Κάιζερ Γουλιέλμος ο Πρώτος το είχε επιλέξει, το 1871, για να ανακηρυχθεί αυτοκράτορας της Γερμανίας, μετά την επικράτησή του επί των Γάλλων. Κι αυτοί, με τη σειρά τους, σχεδόν μισόν αιώνα αργότερα, το 1919, επέλεξαν την ίδια τοποθεσία προκειμένου να υπογράψουν τη περίφημη Συνθήκη των Βερσαλιών, με την οποία επισφραγίστηκε η ήττα των Γερμανών στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο -ταυτόχρονα, όμως, άνοιξε ο δρόμος για την άνοδο του Αδόλφου Χίτλερ στην εξουσία και το ξέσπασμα του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου.

Του Γιώργου Παυλόπουλου imerisia.gr

Προφανώς, τίποτε από τα παραπάνω δεν αρκεί για να συμπεράνουμε ότι οι «4» έγραψαν για ακόμη μια φορά ιστορία στις Βερσαλίες. Παρ' όλα αυτά, ουδείς δικαιούται να υποτιμήσει τα όσα συζητήθηκαν και συμφωνήθηκαν καταρχήν στο περίφημο κάστρο. Διότι εκεί, κατέστη πλέον σαφέστερο από ποτέ ότι κλείνει μια σελίδα στην ιστορία της «ευρωπαϊκής ενοποίησης» -και ταυτόχρονα, ανοίγει μια νέα, το βασικό περίγραμμα της οποίας θα μάθουμε στην επικείμενη σύνοδο της Ρώμης, στις 25 Μαρτίου, η οποία θα πραγματοποιηθεί ακριβώς 60 χρόνια μετά την ίδρυση της ΕΟΚ.

«Ενότητα δεν σημαίνει ομοιομορφία», δήλωσε την περασμένη Δευτέρα ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ και οικοδεσπότης της συνάντησης των «4», παρουσιάζοντας το σκεπτικό που κυριάρχησε στις συζητήσεις τους. «Μια Ευρώπη των διαφορετικών ταχυτήτων θα προσκαλεί και δεν θα αποκλείει», διευκρίνισε, από την πλευρά της, η μοναδική κυρία της συνάντησης, η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ. Ανάλογες φράσεις και επιχειρήματα χρησιμοποίησαν και οι άλλοι δύο παρευρισκόμενοι, οι πρωθυπουργοί της Ιταλίας και της Ισπανίας, Πάολο Τζεντιλόνι και Μαριάνο Ραχόι.

Τι μας είπαν, δηλαδή, οι ηγέτες των ισχυρών της Ευρώπης σε απλά ελληνικά και με βάση την κοινή λογική; Ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες (και όχι μόνο) πρέπει να ξεχάσουν την Ευρώπη που γνώρισαν (ή φαντάστηκαν)

Ότι το μοντέλο που οικοδομήθηκε με βάση τη Συνθήκη της Ρώμης, εδώ και 60 χρόνια, είναι πλέον μη λειτουργικό και δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τους συσχετισμούς της νέας εποχής. Ότι η ευρωπαϊκή ενοποίηση δεν μπορεί πλέον να τους περιλαμβάνει όλους και μάλιστα ισότιμα. Ότι αν και δεν έχουν πρόθεση να διαλύσουν την Ε.Ε. και την Ευρωζώνη, από εδώ και στο εξής δεν θα παίρνουν όρκο στο όνομά τους. Και ότι, τέλος, παρά το γεγονός ότι οι «ταχύτητες» δεν καταργούν τις υπάρχουσες συνθήκες (μέχρι να ψηφιστούν νέες...), είναι αυτές που θα καθορίζουν ουσιαστικά το τέμπο των εξελίξεων και όχι το ανελαστικό θεσμικό πλαίσιο που ίσχυε μέχρι σήμερα.

Έτσι, μετά την «ευελιξία» στην αγορά εργασίας και τις πάσης φύσης «συμμαχίες των προθύμων», ήρθε η ώρα και της Ε.Ε. να κινηθεί προς την ίδια κατεύθυνση, προκειμένου να αποφύγει το καταστροφικό πέρασμα ανάμεσα στη Σκύλλα των παράλληλων κρίσεων και τη Χάρυβδη του (ευρωπαϊκού και διεθνούς) ανταγωνισμού. Βαδίζουμε χώρια, χτυπάμε μαζί -αυτό θα μπορούσε, με άλλα λόγια, να είναι το μήνυμα που προσπάθησε να μας μεταφέρει ο Ολάντ, δανειζόμενος τη... λενινιστική λογική. 

Διότι μιας και διαπιστώνεται στην πράξη ότι είτε δεν μπορούν είτε δεν θέλουν οι πάντες να χωρέσουν κάτω από την ίδια σκέπη και να φέρουν κοινή ταυτότητα, είναι προτιμότερο να συμμαχούν όσοι συμφωνούν, εκεί που συμφωνούν. Δημιουργώντας, έτσι, κύκλους οι οποίοι δεν θα είναι ομόκεντροι και με διαφορετικές διαμέτρους, αλλά θα τέμνονται, με αποτέλεσμα να υπάρχουν δύο ή περισσότερες κοινές επιφάνειες -ήτοι, πολιτικές συγκλίσεις.

Αυτό, φυσικά, κάθε άλλο παρά απλό θα είναι στην πράξη. Ήδη, αρκετοί «μικρομεσαίοι» έχουν αρχίσει να... κλωτσούν απέναντι στα συγκεκριμένα σχέδια και αναζητούν ήδη τις δικές τους «ταχύτητες» και συμμαχίες με άλλους πόλους -όπως τη Βρετανία που αποχωρεί ή τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ που επιστρέφουν στην Ευρώπη. Τα όσα συνέβησαν στη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης είναι, αν μη τι άλλο, αποκαλυπτικά: Με αφορμή την άρνησή της να δεχθεί την ανανέωση της θητείας του Ντόναλντ Τουσκ στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η Πολωνία (ηγέτιδα δύναμη της Ομάδας του Βίζεγκραντ) έθεσε βέτο στο κείμενο συμπερασμάτων, καταγγέλλοντας δημοσίως την υποταγή της Ε.Ε. στα συμφέροντα και τις επιδιώξεις του Βερολίνου -επαναλαμβάνοντας, ουσιαστικά, τις δηλώσεις του Τραμπ και των συνεργατών του!

Αυτό, βεβαίως, δεν είναι το μοναδικό πρόβλημα, καθώς οποιοσδήποτε θα μπορούσε ευλόγως να αμφισβητήσει όχι τις προθέσεις, αλλά τη δυνατότητα της «Συμμορίας των 4» (για να δανειστούμε έναν όρο από την εποχή του... Μάο) να επιβάλουν και να δρομολογήσουν τις μεγάλες τομές που έχουν προαναγγείλει. Κι αυτό διότι όλοι τους, στον ένα ή τον άλλο βαθμό, βρίσκονται ήδη στην έξοδο ή αμφισβητούνται έντονα στο εσωτερικό των χωρών τους.

Ο Ραχόι, για του λόγου το αληθές, ηγείται μιας κυβέρνησης μειοψηφίας που μπορεί να ανατραπεί ανά πάσα στιγμή. Ο Τζεντιλόνι είναι, ουσιαστικά, υπηρεσιακός πρωθυπουργός. Ο Ολάντ έχει προαναγγείλει ότι αποσύρεται, έστω και προσωρινά, από την πολιτική. Όσο για τη Μέρκελ, ακόμη κι αν καταφέρει να επικρατήσει των Σοσιαλδημοκρατών του Σουλτς στις εκλογές του Σεπτεμβρίου (η διαφορά τους είναι οριακή, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις), δεν είναι βέβαιο ότι θα παραμείνει καγκελάριος.

Ίσως γι' αυτό, επειδή μέσα στους επόμενους έξι μήνες και τις κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις που θα διεξαχθούν πολλά μπορεί να αλλάξουν, οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν αργότερα. Το έδαφος, όμως, για τις μεγάλλες αλλαγές προετοιμάζεται από τώρα και αφορά τους πάντες, μικρούς και μεγάλους, μέλη και μη του ευρώ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...