Οι Τριτημόριοι της Εύβοιας

Οι τριτημόριοι της Εύβοιας (terzieri) ήταν τρεις βαρώνοι που ανέλαβαν τη διοίκηση της Εύβοιας το 1204 ή το 1205. Καταγόταν από τη Λομβαρδία της Ιταλίας (τόπο καταγωγής του Βονιφάτιου του Μομφερρατικού βασιλιά της Θεσσαλονίκης).
Το όνομα τριτημόριοι (terzieri) σημαίνει ότι ο καθένας τους πήρε από ένα τρίτο της Εύβοιας.

Στη Λατινοκρατούμενη Εύβοια, μετά το 1204, οπότε καταλύθηκε η Ρωμαϊκή (Βυζαντινή) Αυτοκρατορία από τους Σταυροφόρους της Δ΄ Σταυροφορίας και δημιουργήθηκε η Λατινική αυτοκρατορία, τη διοίκηση καταρχήν ανέλαβε ο Ιάκωβος ντ' Αβέν, ένας Σταυροφόρος από το Αινώ (τόπο καταγωγής και του Λατίνου αυτοκράτορα της Κωνσταντινούπολης) και στη συνέχεια ανέλαβαν οι τρεις βαρώνοι. Η περίοδος αυτή της τριαρχίας κράτησε από το 1205, με αλλαγές των διοικήσεων από τους Λομβαρδούς, ώσπου η Εύβοια πέρασε σταδιακά στους Βενετούς, μέχρι την κατάληψη των ελλαδικών εδαφών από τους Τούρκους και άμεσων εχθροπραξιών με τις κτήσεις της Βενετίας το 1470.

Πριν τους τριτημόριους: 1204 ή 1205, Ιάκωβος ντ' Αβέν

Μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1204, ο Ιάκωβος ντ' Αβέν ακολούθησε τον Βονιφάτιο το Μομφερατικό στα ελλαδικά εδάφη. Ο Ιάκωβος ντ' Αβέν Β' (Jacques d'Avesnes) ήταν πιθανότατα γιος του Ιάκωβου ντ' Αβέν Α', σταυροφόρου της Γ' Σταυροφορίας, καταγόμενος από την Αβέν-συρ-Έλπ (Avesnes-sur-Helpe), στην περιοχή του Αινώ (Hainaut), την ίδια περιοχή από την οποία καταγόταν ο Βαλδουΐνος ΣΤ' κόμης του Αινώ (Baudouin VI de Hainaut), μετέπειτα πρώτος Λατίνος αυτοκράτορας της Κωνσταντινούπολης. Κατά την κατάληψη των ελλαδικών εδαφών υπό την αρχηγία του Βονιφάτιου του Μομφερατικού, ανέλαβε τη Χαλκίδα ως ηγεμόνας της Εύβοιας, στην οποία έχτισε ένα μικρό κάστρο στο μέσο του Ευρίπου[1]. Στη συνέχεια ακολούθησε το Βονιφάτιο και αναφέρεται ότι ήταν επικεφαλής των ανδρών που πολιορκούσαν την Κόρινθο, καθώς και ότι πληγώθηκε το 1205 σε μια έξοδο των εκεί Ελλήνων του Λέοντα Σγουρού.

Σε επιστολή του 1210 ο Ιάκωβος αναφέρεται ως αποβιώσας, ενώ ως ηγέτης της Εύβοιας στη θέση του αναφέρεται ο Γκιμπέρτο νταλε Κάρτσερι (Giberto dalle Carceri). Δεν υπάρχουν τεκμηριωμένες πληροφορίες για το έτος θανάτου του, το οποίο εκτιμάται από σύγχρονους συγγραφείς το 1205, το 1209 ή το 1210.

Οι τριτημόριοι (i terzieri)

Αν και η συνθήκη για τη Διανομή της Αυτοκρατορίας (Partitio Terrarum Imperii Romaniae) στους Σταυροφόρους έδινε τα καλύτερα λιμάνια της εποχής στους Βενετούς (Ωρεοί και Κάρυστος), ο αρχηγός της Σταυροφορίας Βονιφάτιος ο Μομφερατικός, ο οποίος έγινε βασιλιάς της Θεσσαλονίκης, αποφάσισε να αγνοήσει την πράξη Διανομής των εδαφών και να μοιράσει την Εύβοια σε τρεις συμπατριώτες του από τη Λομβαρδία, πιθανότατα υπό την εξουσία του Ιακώβου ντ' Αβέν. Το κεντρικό τμήμα της Εύβοιας (τη Χαλκίδα) το έδωσε στον Γκιμπέρτο νταλε Κάρτσερι (Giberto dalle Carceri), τη Νότια Εύβοια (την Κάρυστο) στον πιθανότατα συγγενή του Ραβάνο νταλε Κάρτσερι (Ravano dalle Carceri) και τη Βόρεια Εύβοια (τους Ωρεούς) στον Πεκοράρο ντέι Πεκοράρι ντε Μερκανουόβο (Pecoraro dei Pecorari de Mercanuovo).

Κατάλογος ηγετών και τριτημορίων της Εύβοιας

H Τριτημόριοι της Εύβοιας