Μάχη για το ΕΣΠΑ

H ξαφνική παραίτηση-απομάκρυνση του γενικού γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων/ΕΣΠΑ, Γ. Γιαννούση, την περασμένη Παρασκευή έγινε σε μια συγκυρία κατά την οποία η αξιοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων αναδεικνύεται σε μήλον της Εριδος για την κυβέρνηση και την αξιωματική αντιπολίτευση.

Αμφότερες οι πλευρές του πολιτικού συστήματος αντιμετωπίζουν τα διαθέσιμα του ΕΣΠΑ, και κυρίως τον πακτωλό των 19,4 δισ. ευρώ της νέας προγραμματικής περιόδου 2014-2020, ως τη μόνη ασφαλή πηγή ενίσχυσης της πραγματικής οικονομίας και ένα σίγουρο «κουμπαρά» για να χρηματοδοτήσουν τις προεκλογικές τους υποσχέσεις.

Τα επιχειρηματικά συμφέροντα

Η κόντρα για τα κοινοτικά κονδύλια εξελίσσεται με φόντο την πίεση ισχυρών επιχειρηματικών συμφερόντων (κατασκευαστές κ.ά.) για μεγαλύτερο μερίδιο από την πίτα του νέου ΕΣΠΑ, την ανακατανομή κονδυλίων που δεν έχουν απορροφηθεί από το προηγούμενο ΕΣΠΑ σε άλλες δράσεις, αλλά και την αδήριτη ανάγκη να διασφαλιστούν και να πέσουν νωρίτερα από το προγραμματισμένο κονδύλια για την αντιμετώπιση της ανεργίας, την ενίσχυση μικρομεσαίων επιχειρήσεων και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.

Σε κάθε περίπτωση, η διελκυστίνδα ανάμεσα στην κυβέρνηση και τον ­ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι άσχετη με τα ανοιχτά μέτωπα που υπάρχουν, ειδικά αυτή την περίοδο, όχι μόνο στο μέτωπο της απορρόφησης και της ανακατανομής των κοινοτικών κονδυλίων του παλαιού ΕΣΠΑ (2007-2013), ώστε να μη «χαθεί» μέρος αυτών μέχρι το 2016 που θα κλείσει οριστικά, αλλά και στην κατανομή των κεφαλαίων της νέας προγραμματικής περιόδου, η οποία επιχειρείται να «ανοίξει» όσο το δυνατόν πιο σύντομα με προέγκριση προγραμμάτων.

Στο νέο ΕΣΠΑ εκκρεμεί ακόμη η έγκριση των επιχειρησιακών προγραμμάτων που υπέβαλε επίσημα η κυβέρνηση στα μέσα Ιουλίου αλλά και η σύνταξη και ψήφιση του νόμου για το νέο ΕΣΠΑ. Σε ό,τι αφορά το ΕΣΠΑ 2007-2013, το βάρος έχει πέσει στην προσπάθεια να μη χαθούν κονδύλια από έργα που δεν προχωρούν.

Στην τελευταία αξιολόγηση του ΕΣΠΑ, η Task Force είχε προειδοποιήσει ότι υπάρχει κίνδυνος να χαθούν κοινοτικά χρήματα ή να επιβαρυνθεί ο κρατικός προϋπολογισμός, εξαιτίας της υπερδέσμευσης πόρων (overbooking) από το προηγούμενο ΕΣΠΑ, καθώς έχουν συμβολαιοποιηθεί σημαντικά ποσά για έργα τα οποία είτε δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί είτε δεν έχουν καν ξεκινήσει.

Στόχος είναι πλέον τα αναξιοποίητα κονδύλια να μεταφερθούν κατόπιν συμφωνίας στο επόμενο ΕΣΠΑ («γέφυρα») ή και να αλλάξει η χρήση τους εντός των προγραμματικών δράσεων στις οποίες ανήκουν, όπως ζητά ο ΣΥΡΙΖΑ για ένα ποσό 1,5 δισ. ευρώ, το οποίο θα κατευθυνθεί στο πρόγραμμα επιδότησης 300.000 θέσεων εργασίας ή, όπως επιδιώκει να κάνει το υπουργείο Ανάπτυξης με το αίτημα αξιοποίησης κονδυλίων του ΕΤΕΑΝ, προκειμένου να υλοποιηθεί πρόγραμμα επιδότησης επιτοκίου επιχειρηματικών δανείων κατά 3%. Επιπλέον εκκρεμεί και αίτημα για μεταφορά ημιτελών έργων στο επόμενο ΕΣΠΑ, προκειμένου να συνεχιστεί η χρηματοδότησή τους.

Νωρίτερα οι πληρωμές

Η κυβέρνηση προσπαθεί φέτος να φέρει νωρίτερα τις πληρωμές του ΕΣΠΑ για το 2014, που κανονικά γίνονται μέχρι τέλος Δεκεμβρίου. Με ορίζοντα το τέλος Σεπτεμβρίου, σχεδιάζει να υποβάλει αίτημα αποδέσμευσης κονδυλίων προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε μια προσπάθεια οι πληρωμές των έργων να γίνουν νωρίτερα, και σε κάθε περίπτωση πριν από το τέλος του έτους ή μέσα στους πρώτους μήνες του 2015, προκειμένου να πέσουν λεφτά στην πραγματική οικονομία, σε μια περίοδο που πιθανόν η χώρα θα οδεύει σε εκλογές.

Οι προεγκρίσεις

Στο μέτωπο του νέου ΕΣΠΑ 2014-2020, επιχειρείται παράλληλα να διασφαλιστούν προεγκρίσεις δράσεων που σχετίζονται κυρίως με την κοινωνική συνοχή και τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων.

Σύμφωνα με το ΥΠΑΝ, έχουν ήδη εγκριθεί κονδύλια 750 εκατομμυρίων ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο για δράσεις που σχετίζονται με την αντιμετώπιση της ανεργίας (180 εκατ. ευρώ για νέους ανέργους, άλλα 112 εκατ. ευρώ για ανέργους 30 έως 66 ετών και 200 εκατ. ευρώ για κοινωφελή εργασία), καθώς και για παιδικούς σταθμούς.

Παράλληλα, σε εξέλιξη βρίσκεται διαπραγμάτευση για την προέγκριση κονδυλίων διαμέσου του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επιχειρηματικής Ανάπτυξης, μέσω του οποίου χρηματοδοτούνται έργα υποδομής και επιχειρήσεις.

efsyn.gr