Μάχες στο γυαλί

Αν κάποιος παρακολουθούσε τα κανάλια το Σαββατοκύριακο θα πίστευε ότι γινόταν πόλεμος. Τι μάχες δίνονταν, τι υψώματα καταλαμβάνονταν, τι αντεπιθέσεις των εχθρών δεχόμασταν, τι χαρακώματα φτιάχνονταν («κόκκινες γραμμές» στην πολιτική αργκό)... Μόνο οι βομβαρδισμοί και οι ριπές οπλοπολυβόλων ως ηχητικά εφέ έλειπαν. Ακούστηκε μέχρι και ο παραλληλισμός ότι αυτό που ζούμε είναι κάτι σαν το πρωινό της 28ης Οκτωβρίου του ’40.

Ενα πράγμα δεν μας εξήγησαν τα κανάλια. Ποιους πολεμάμε και γιατί τους πολεμάμε. Εντάξει, υπάρχουν οι τροϊκανοί, αλλά πάλι αυτούς η χώρα μας τους κάλεσε. Δεν εμφανίστηκαν στις 6 τα χαράματα στο σπίτι του πρωθυπουργού για να απαιτήσουν να κουρέψουν το χρέος μας και να μας δανείσουν με το ζόρι 130 δισ. Αν τα δανεικά ήταν υποχρεωτικά, τότε φυσιολογικά ο Ελληνας πρωθυπουργός θα έπρεπε να πει: «Alors, c’est la guerre» («λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμος»). Η λογική λέει ότι όταν κάποιος δανείζει λεφτά θέλει και να τα πάρει πίσω. Προσπαθεί να μη χρεοκοπήσει ο οφειλέτης. Εχει συμφέρον να εξυγιανθεί η οικονομία, να μειωθούν οι φούσκες, να πάρει μπρος η μηχανή, να υπάρξει ανάπτυξη για να μη χάσει τα λεφτά του.

Βέβαια, τα επιτελεία του ΔΝΤ, της Ε.Ε. και της ΕΚΤ δεν ξέρουν τόσο καλά οικονομικά όσο οι δικοί μας τηλεπαρουσιαστές, και γι’ αυτό δημιουργείται παρεξήγηση και ξεκινούν οι μάχες της TV. Δεν έρχονταν κι αυτοί οι Χριστιανοί (Προτεστάντες μάλλον είναι) πέντε χρόνια νωρίτερα να τους διδάξουμε τι εστί σοβαρή οικονομική πολιτική και τι είναι ανάπτυξη; Τώρα τι να προλάβουμε; Φροντιστήρια οικονομικής θεωρίας θα κάνουμε ή θα πολεμάμε υπέρ βωμών και συντάξεων; Αν τους στέλναμε τα βίντεο από τα δελτία ειδήσεων προ του 2009, λέτε να μάθαιναν κάτι από αναπτυξιακή θεωρία; ΄Η όλοι οι οικονομολόγοι των διεθνών οργανισμών είναι ανεπίδεκτοι μαθήσεως;

Βέβαια, τα κανάλια αυτό ξέρουν κι αυτό πουλάνε: ένταση! Οι πολιτικοί γιατί αυτοχειριάζονται υιοθετώντας τη γλώσσα του θεάματος; Γνωρίζουν ότι η έξοδος από την κρίση δεν μπορεί να γίνει χωρίς θυσίες. Υιοθετώντας το πολεμικό λεξιλόγιο, στο τέλος όποιο και να είναι το αποτέλεσμα οι ίδιοι βγαίνουν χαμένοι. Λογικά ο πολίτης θα σκεφθεί «καλά, τόσο αίμα, ιδρώτας και δάκρυ και το μόνο που κατάφερε ο χ πολιτικός είναι αυτό το ελάχιστο»; Για παράδειγμα, ο κ. Παπανδρέου κατάφερε με τη συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου να μειώσει το χρέος κατά 100 δισ. ευρώ και όταν γύρισε όλοι τον έβριζαν. Και όλο το χρέος να κουρευόταν πάλι θα τον έβριζαν, αφού έτσι κι αλλιώς έπρεπε να μηδενίσει ταυτοχρόνως και το πρωτογενές έλλειμμα. Τα πολεμικά ανακοινωθέντα προ της συνόδου συνέβαλαν κατά πολύ στην αίσθηση ότι δεν πετύχαμε τίποτε.

Εκτός αυτού, το πολιτικό σύστημα δεν είναι ενιαίο. Η πολεμική ρητορική αφήνει περιθώριο στα χαμηλότερα στελέχη να «κάνουν παιγνίδι». Αυτό το κλίμα ευνοεί διάφορους να κάνουν τάχαμου «αντάρτικο στους κατακτητές», αλλά στην ουσία εξυπηρετούν τα προσωπικά τους πελατειακά δίκτυα. Ετσι δημιουργείται πολλαπλό κόστος. Κοστίζει στη χώρα, αφού τίποτε δεν προχωρεί και η αβεβαιότητα μεγαλώνει. Ο πολιτικός αρχηγός επίσης έχει διπλό κόστος: και γιατί συνομολογεί σε δυσάρεστα μέτρα και γιατί αυτά τα μέτρα αποτυγχάνουν. Οποιος δεν το πιστεύει ας ρωτήσει και τον τέως πρωθυπουργό.

Tου Πασχου Μανδραβελη kathimerini.gr