Η ελληνική γεωργία διέρχεται κρίσιμη φάση η οποία έχει επηρεασθεί από το διεθνές (συνθήκες ΠΟΕ) και το ευρωπαϊκό περιβάλλον (νέα ΚΑΠ), με την αποσύνδεση των επιδοτήσεων από το ύψος της παραγωγής, έχουν δημιουργήσει προβλήματα ανταγωνιστικότητας των αγροτικών προϊόντων και έχουν καταστήσει αρκετές από τις παραδοσιακές καλλιέργειες αντιοικονομικές.
Οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες αποτελούν μια δυναμική έκφραση της πρωτογενούς παραγωγής. Ιδιαίτερα σήμερα με τα διάφορα διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής Γεωργίας (νέα ΚΓΠ) οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες μπορούν να αποτελέσουν διέξοδο και ταυτόχρονα σημαντικό παράγοντα δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας.
Στην Ελλάδα σήμερα υπάρχουν περίπου 50.000 στρέμματα με θερμοκηπιακές καλλιέργειας. Το ενυπωσιακό είναι πως πριν από 20 χρόνια υπήρχαν 40.000 στρέμματα δηλαδή τα τελευταία 20 χρόνια τα θερμοκήπια στην Ελλάδα αυξήθηκαν μόνο κατά 5.000 στρέμματα. Στον αντίποδα πρέπει να τονιστεί πως στην Αλμερία της Ισπανίας σήμερα υπάρχουν 250.000 στρέμματα ενώ το 1980 δεν υπήρχαν καθόλου θερμοκήπια, ενώ σε όλη την Ισπανία ξεπερνούν τα 600.000. Ενυπωσιακό είναι το μέγεθος και στη γειτονική μας Τουρκία στην οποία σήμερα υπάρχουν 400.000 στρέμματα με σημαντικό μέρος της παραγωγής τους να κατευθύνεται και στην ελληνική αγορά! Και όμως η Ελλάδα διαθέτει όλες εκείνες τις προυποθέσεις να γίνει ο λαχανόκηπος της Ευρώπης. Ενδεικτικά αναφέρονται:
Άριστες κλιματικές συνθήκες
Εύκολη πρόσβαση στις αγόρες της Ευρώπης λόγω της γεωγραφικής της θέσης
Σημαντικές ποσότητες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που μπορεί να υποκαταστήσει πλήρως τα συμβατικά καύσιμα (βιομάζα, γεωθερμία)
Σημαντική τεχνογνωσία από εξειδικευμένα εργαστήρια
Προτάσεις πολιτικής
Στη σημερινή θερμοκηπιακή παραγωγή προϊόντων δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη βελτίωση της ποιότητας καθώς και στη μείωση των ενεργειακών και χημικών εισροών παρά στην αύξηση της παραγωγής. Για να γίνει όμως δυνατή και οικονομικά βιώσιμη η ανάπτυξη των θερμοκηπίων θα πρέπει να γίνει εκσυγχρονισμός των γεωργικών εκμεταλλεύσεων με την υιοθέτηση τεχνικών και τεχνολογιών προσαρμοσμένων στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και την αειφορία των αγροτικών οικοσυστημάτων οι οποίες θα στοχεύουν:
Στη βελτίωση της ποιότητας και ποσότητας των παραγόμενων προϊόντων μέσω καλύτερων και νέων τεχνικών καλλιέργειας (υδροπονία, νέα υποστρώματα, σύσταση και διαχείριση θρεπτικών διαλυμάτων)
Στη μείωση των εισροών ενέργειας (εξοικονόμηση ενέργειας, αξιοποίηση βιομάζας και λοιπών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καλύτερη διαχείριση μικροκλίματος)
Στη μείωση των χημικών εισροών (ολοκληρωμένη παραγωγή, δίχτυα εντομοστεγανότητας, φωτοεκλεκτικά υλικά κάλυψης)
Στην καλύτερη διαχείριση των υδάτινων πόρων (κλειστά υδροπονικά συστήματα)
Στην αναδιάρθρωση του φυτικού κεφαλαίου (δοκιμή νέων ποικιλιών)
Στην ιχνηλασιμότητα, τυποποίηση και πιστοποίηση των παραγομένων προϊόντων
Κάτι τέτοιο όμως προϋποθέτει τη χρήση καινοτόμων τεχνολογιών στη διαδικασία της παραγωγής, η εφαρμογή των οποίων θα οδηγήσει σε θερμοκήπια φιλικότερα στο περιβάλλον. Η υπάρχουσα τεχνολογία και τεχνογνωσία, η οποία αναπτύχθηκε στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης, δεν μπορεί να μεταφερθεί κατευθείαν στη μεσόγειο (σχετικά παραδείγματα υπάρχουν και στη χώρα μας), καθώς είναι συχνά ακατάλληλη για προβλήματα τα οποία συναντώνται στην περιοχή. Ερευνητές και καλλιεργητές είναι τώρα πεπεισμένοι ότι τα θερμοκήπια πρέπει να σχεδιάζονται ειδικά για την κάθε περιοχή και ότι το περιβάλλον του θερμοκηπίου μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά ακολουθώντας ορισμένους απλούς κανόνες στη διαχείρισή του.
Στην Ελλάδα υπάρχουν αξιόλογοι «πυρήνες» θερμοκηπιακών καλλιεργειών όπως η Κρήτη, η Κυπαρισσία, η Πρέβεζα, η Κεντ. Μακεδονία αλλά και περιοχές με σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης όπως η περιοχή της Θεσσαλίας. Οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες, ως επιχείρηση πλέον και όχι ως «παραδοσιακή» αγροτική απασχόληση δείχνουν το μέλλον στην παραγωγή ποιοτικών προϊόντων. Για να καταστεί, όμως, δυνατή η ενδυνάμωση του κλάδου των θερμοκηπίων στη βάση μιας σύγχρονης ανταγωνιστικής και αειφορικής γεωργίας είναι απαραίτητη η υποστήριξη όλων των εμπλεκομένων στο χώρο των θερμοκηπιακών καλλιεργειών. Η εξάπλωση του κλάδου των θερμοκηπίων πέρα από την ώθηση που θα δώσει στον αγροτικό τομέα θα τονώσει και τις δραστηριότητες άλλων συναφών επιχειρήσεων οι όποιες δραστηριοποιούνται στο χώρο (εταιρείες κατασκευής θερμοκηπίων, εξοπλισμού, παραγωγής πλαστικών φύλλων κάλυψης, αρδευτικού εξοπλισμού, κλπ).
Πιστεύουμε πως είναι εφικτή η ανάπτυξη μιας νέου τύπου βιώσιμης γεωργίας βασισμένης στην ποιότητα και την προσαρμογή στην αγορά και όχι στις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις, μιας γεωργίας που θα σέβεται το περιβάλλον και θα διαχειρίζεται αειοφορικά τους φυσικούς πόρους. Οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες μπορούν να αποτελέσουν φάρο για μια τέτοια προσπάθεια με προσανατολισμό στην ανάπτυξη της υπαίθρου Το ανθρώπινο δυναμικό, οι γνώσεις και το μεράκι υπάρχουν στην Ελλάδα, μένει και η βούληση της πολιτείας για την υλοποίηση του.
diavouleusi.eliamep
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου