ΝΟ.Δ.Ε. Ευβοίας: Είναι πιο εύκολο να γκρεμίζεις από το να χτίζεις

Χρειάστηκαν λίγοι μήνες για να αποδείξει η συγκυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στην πράξη ότι είναι πιο εύκολο να γκρεμίζεις από το να χτίζεις.

Στην παγκόσμια ανοιχτή κοινωνία της γνώσης η συγκυβέρνηση απαντά με την κλειστή Ελλάδα της απόγνωσης.

Οι γνώσεις και οι δεξιότητες είναι το μόνο εφόδιο για να διακριθεί κανείς σε αυτό νέο κόσμο που γεννιέται και ο Υπουργός κ. Φίλης διαθέτει όλα εκείνα τα προσόντα που απαιτούνται για
να ισοπεδώσει κανείς τις έννοιες της Αριστείας, της φιλομάθειας, της αξιοκρατίας.

Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η χώρα χρειάζεται ένα εκπαιδευτικό σύστημα που να έχει στον πυρήνα του μια βασική αρχή: Όλοι αξίζουν τις ευκαιρίες τους. Η δημόσια Παιδεία πρέπει να είναι ο βασικός μηχανισμός κοινωνικής κινητικότητας. Στο γήπεδο της Παιδείας διεκδικούν τις ευκαιρίες τους όλοι, ειδικά τα παιδιά που βρίσκονται σε μειονεκτικότερη θέση οικονομικά και κοινωνικά.

Ευκαιρίες, Προσπάθεια, Αριστεία. Τρεις έννοιες απλές που πρέπει να βρίσκονται στον πυρήνα κάθε σύγχρονης εκπαιδευτικής πολιτικής.

Για την Κυβέρνηση η Αριστεία είναι ρετσινιά. Και όταν δεν υπάρχει Αριστεία, η φυσική εξέλιξη των πραγμάτων οδηγεί στην ισοπέδωση. Και μια κοινωνία ισοπεδωμένη πέφτει πιο εύκολα στην αγκαλιά του κάθε περαστικού δημαγωγού. Η υπονόμευση της Αριστείας είναι η ασφαλέστερη ενέργεια ισοπέδωσης της Εκπαίδευσης.

Από τον Ιανουάριο του 2015 μέχρι σήμερα, η συγκυβέρνηση υιοθέτησε μονομερώς περισσότερες από 100 ρυθμίσεις που έχουν αποσαρθρώσει όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης. Σύμφωνα με την Έκθεση του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για την Εκπαίδευση και την Κατάρτιση του 2015, το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, σε όλες τις βαθμίδες του, έχει επιστρέψει στην προ - 2010 περίοδο, καταργώντας τις σημαντικές μεταρρυθμίσεις των τελευταίων ετών.

Αναφέρουμε ενδεικτικά:

Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση

Α. Καταργήθηκαν όλες οι νησίδες Αριστείας στο δημόσιο σχολείο: Τα πρότυπα - πειραματικά σχολεία ουσιαστικά ακυρώθηκαν από τη στιγμή που το Υπουργείο κατήργησε τις εξετάσεις εισαγωγής σε αυτά. Ο ταλαντούχος, εργατικός μαθητής έχασε πλέον κάθε ευκαιρία ενδυνάμωσης των δεξιοτήτων του και επιδίωξης της Αριστείας μέσα από την δημόσια Εκπαίδευση

Ταυτόχρονα, υπονομεύθηκε στην ουσία το ολοήμερο δημοτικό σχολείο, μέσω της κατάργησης του Ενιαίου Αναμορφωμένου Εκπαιδευτικού Προγράμματος, που αφορούσε το 65% του μαθητικού πληθυσμού. Μειώθηκαν οι ώρες του υποχρεωτικού ωρολογίου προγράμματος για όλα τα παιδιά. Αντί να αναβαθμίσετε το Πρόγραμμα του υπολειπόμενου 35% του μαθητικού πληθυσμού, τους εξισώσατε όλους προς τα κάτω.

Β. Υποβάθμιση του Γυμνασίου και Λυκείου: Η εγκύκλιος του Υπουργού για τα Γυμνάσια, που εκδόθηκε 3 ημέρες πριν την έναρξη του σχολικού έτους, επιβεβαιώνει την στρατηγική επιλογή της Κυβέρνησης για το σχολείο της ήσσονος προσπάθειας. Αλλάζει παντελώς το μαθησιακό τοπίο ορίζοντας ότι μόνο τέσσερα μαθήματα θα εξετάζονται γραπτώς στο τέλος της χρονιάς, ακυρώνοντας έτσι ουσιαστικά όλα τα υπόλοιπα. Μετατρέπει έτσι το Γυμνάσιο σε σχολείο της αυτόματης προαγωγής. Διότι στο Γυμνάσιο του κ. Φίλη χαρίζονται σχολικοί τίτλοι, χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα.

Το ίδιο σύνδρομο πλήττει βέβαια και το Λύκειο. Καταργήθηκε η Τράπεζα θεμάτων, από την οποία έμπαιναν τα μισά θέματα των πανελλαδικών και των εξετάσεων στα Λύκεια. Καταργήθηκε, επίσης, ο υπολογισμός του μέσου όρου προαγωγής και απόλυσης σε όλες τις τάξεις του Λυκείου για την εισαγωγή στα ΑΕΙ. Ταυτόχρονα, επανήλθε η βάση του 9,5 για την προαγωγή - απόλυση των μαθητών όλων των τάξεων του Λυκείου. Ο μόνος τρόπος να μην περάσεις τάξη είναι να κάνεις ο ίδιος αίτηση.

Η συγκυβέρνηση πραγματοποιεί με εξαιρετική συνέπεια το σχέδιο της για τη διάλυση της Δημόσιας Τεχνικής-Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και την τελική εκπαραθύρωση της σε μεταλυκειακό επίπεδο.

Ο Υπουργός Παιδείας με το νέο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών επέφερε το πρώτο πλήγμα, υποβαθμίζοντας το επίπεδο των παρεχόμενων τεχνικών γνώσεων στο ΕΠΑΛ και δημιουργώντας τεχνητές υπεραριθμίες στους εκπαιδευτικούς, εξ΄ αιτίας της μείωσης των τεχνικών μαθημάτων.

Η αντιεκπαιδευτική πολιτική του Υπουργού Παιδείας συνεχίζεται με την δραστική μείωση των ολιγομελών τμημάτων που λειτουργούν στα ΕΠΑ.Λ. Ειδικότερα με την Φ12/159571/Δ4 28-09-2016 απόφαση που υπέγραψε ο υπουργός Παιδείας Ν.Φίλης, εκατοντάδες μαθητές Επαγγελματικών Λυκείων θα υποχρεωθούν, είτε να αλλάξουν ειδικότητα, είτε να μετακινηθούν σε άλλο σχολείο.

Γνωρίζαμε ότι η αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος είναι ένα ακραίο διοικητικό μέτρο, το οποίο έπαιρνε ο Σύλλογος Διδασκόντων, για να τιμωρήσει μαθητές με συνεχή παραβατική συμπεριφορά. Για την συγκυβέρνηση η αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος μπορεί να γίνει και για οικονομικούς λόγους.

Έχει επισημανθεί, εδώ και πολύ καιρό, ότι τελικός στόχος του Υπουργού Παιδείας είναι η κατάργηση της Τεχνικής-Επαγγελματικής Εκπαίδευσης στο Λύκειο και η υπαγωγή της σε άτυπες δομές μεταλυκειακού επιπέδου. 

 Η ιδεοληπτική πολιτική σε βάρος της Τεχνικής Εκπαίδευσης αποτυπώθηκε ξεκάθαρα με το πόρισμα της Επιτροπής Λιάκου, η οποία προβλέπει τετραετές Γυμνάσιο και διετές Λύκειο. Είναι προφανές ότι δε μπορεί να δοθεί ούτε η στοιχειώδης Τεχνική Εκπαίδευση στους μαθητές εντός δύο σχολικών ετών. 

Κρυφά αλλά μεθοδικά ετοιμάζεται το περιβόητο Ενιαίο Δωδεκάχρονο Σχολείο, μία ιδεοληπτική αντίληψη των αριστερών συνδικαλιστικών παρατάξεων, που προβλέπει επιφανειακές και αποσπασματικές τεχνικές γνώσεις και εξοβελίζει την Επαγγελματική από την Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

Γ. Ισοπεδώθηκε και η ιδιωτική Εκπαίδευση: Η Κυβέρνηση, αντί να αναβαθμίσει το δημόσιο σχολείο, επιχειρεί να κοντύνει το ιδιωτικό σχολείο, ψαλιδίζοντας τα πλεονεκτήματά του. Τη δυνατότητα επιλογής και αξιοκρατικής αντιμετώπισης του εκπαιδευτικού προσωπικού και τις δυνατότητες διαφοροποίησης στο εφαρμοζόμενο εκπαιδευτικό πρόγραμμα. 

Με τη νέα ρύθμιση, η διοίκηση του κάθε σχολείου στο εξής δεν θα μπορεί να διαφυλάξει την ποιότητα της εκπαιδευτικής υπηρεσίας, που παρέχει στους μαθητές. Επιπλέον, δεν θα μπορεί να αντικαταστήσει έναν εκπαιδευτικό που δεν αποδίδει. Ταυτόχρονα, αποκλείοντας τις δυνατότητες διαφοροποίησης στο εφαρμοζόμενο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, η Κυβέρνηση, που ισοπέδωσε τα Πρότυπα και Πειραματικά δημόσια σχολεία, τώρα ισοπεδώνει και τα ιδιωτικά.

Δ. Πάγωσε κάθε προσπάθεια αξιολόγησης: Καταργείται κάθε έννοια αξιοκρατίας και αξιολόγησης σε όλη την εκπαιδευτική δομή, στο όνομα μιας δήθεν ιδανικής ισότητας. 

Η ρετσινιά της Αριστείας δεν ήταν μια λεκτική υπερβολή, αλλά ο πυρήνας μιας εδραιωμένης αντίληψης. Κι όμως, παντού αλλού, σε όλες τις ευνομούμενες Πολιτείες, η αξιοκρατία και η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και των ακαδημαϊκών δομών αποτελεί το βασικό εργαλείο για την αναβάθμιση των εκπαιδευτικών συστημάτων. 

Όλα και όλοι αξιολογούνται – και μόνον έτσι βελτιώνονται. Διότι η αξία μιας εκπαιδευτικής διαδικασίας ή ενός εκπαιδευτικού συστήματος δεν μπορεί να τεκμηριωθεί όταν δεν υπάρχουν και αντικειμενικά κριτήρια αξιολόγησης. Όπως επίσης και κοινώς αποδεκτές διαδικασίες ελέγχου της αποτελεσματικότητας.

Τριτοβάθμια Εκπαίδευση

Α. Επαναφορά των αιώνιων φοιτητών: Η Κυβέρνηση τους έδωσε το δικαίωμα, ακόμα και σε όσους είχαν διαγραφεί με τις προβλέψεις του ν.4009/2011, να αποκτήσουν δικαίωμα επανεγγραφής.

Εδώ πραγματικά σηκώνω τα χέρια ψηλά. Γιατί κάποιος, ο οποίος αποδεδειγμένα δεν ενδιαφέρεται να ολοκληρώσει τις σπουδές του, να παραμένει εγγεγραμμένος στα μητρώα του Πανεπιστήμιου; 

Μια εξήγηση υπάρχει μόνο. Ο κ. Φίλης, ως αιώνιος φοιτητής, αποφάσισε να πάρει το πτυχίο του. Αλλά αυτός δεν είναι αρκετός λόγος για να στέλνουμε ένα μήνυμα ωχαδερφισμού στους φοιτητές: Ότι δεν πειράζει, πάρτε όσο χρόνο χρειάζεστε για να ολοκληρώσετε τις σπουδές σας. Το δικαίωμα στη δωρεάν Παιδεία πρέπει να συνοδεύεται και από την υποχρέωση ολοκλήρωσης των σπουδών εντός εύλογου χρονικού διαστήματος. 

Β. Κατάργηση ουσιαστικά των Συμβουλίων των Ιδρυμάτων: Συμβούλια από καταξιωμένους καθηγητές, διεθνούς φήμης, αρκετοί από τους οποίους ήλθαν από το εξωτερικό για να προσφέρουν αφιλοκερδώς τις εμπειρίες τους στο ελληνικό Πανεπιστήμιο. Και η Κυβέρνηση τα απαξιώνει. Γιατί την ενοχλούν οι ανεξάρτητες φωνές. 

Γιατί απεχθάνετε την ποιότητα. Λες και έχουμε την πολυτέλεια στην Ελλάδα να διώχνουμε έναν Μπερτσιμά ή έναν Νεχαμά ή ακόμα και έναν Jack Davis, που έκανε τις σημαντικές ανασκαφές στην Πύλο πέρυσι. Σε μια εποχή που τα δημόσια Πανεπιστήμιά μας πρέπει να ανοίγονται στο κόσμο, εσείς τα κλείνετε στο δικό σας μικρόκοσμο. 

Γ. Δρομολόγηση της ουσιαστικής κατάργησης των Μεταπτυχιακών προγραμμάτων: Το σχέδιο νόμου που έθεσε πρόσφατα σε διαβούλευση το Υπουργείο Παιδείας για τα Μεταπτυχιακά είναι ένα έκτρωμα εμπάθειας και ιδεοληψίας. 

Με αυτό αφαιρείται από τις Πανεπιστημιακές αρχές η δυνατότητα ίδρυσης μεταπτυχιακών προγραμμάτων με δίδακτρα, δυνατότητα η οποία μεταβιβάζεται στον Υπουργό. Έτσι πλήττεται ευθέως η αυτονομία και το αυτοδιοίκητο των Πανεπιστημίων.

Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΑΖ-ΑΝΕΛ εκτονώνει στην Παιδεία όλα τα ιδεοληπτικά της απωθημένα.

Σε αυτήν την τυφλή πορεία σύγκρουσης και διχασμού δεν μπορούσε να μείνει απέξω ούτε η Εκκλησία της Ελλάδας. Κανείς δεν είχε αντίρρηση για την ανάγκη εξέλιξης του μαθήματος των θρησκευτικών και προσαρμογής του στα σύγχρονα δεδομένα. Ούτε καν η ίδια η Εκκλησία. Αυτά όμως γίνονται κατόπιν μελέτης και συναινετικά. Ποτέ συγκρουσιακά. Ειδικά, δεδομένου ότι η Ορθοδοξία αποτελεί κομμάτι της συλλογικής μας συνείδησης και της ταυτότητάς μας. 

Η αλήθεια είναι άλλη: Το μάθημα των Θρησκευτικών ήταν απλά η αφορμή για να δρομολογήσουν άλλη μια σύγκρουση, που αφορά μόνο στον μικρόκοσμο των συνιστωσών τους. Διχάζουν τον λαό και στο ζήτημα της Εκκλησίας. Στηρίζουν έναν Υπουργό που προσβάλλει βάναυσα την Εκκλησία της Ελλάδος, με την ανιστόρητη επιθετικότητά του.

Για τη Νέα Δημοκρατία, η μεταρρύθμιση στην Παιδεία αποτελεί πρώτη πολιτική προτεραιότητα.

Η δική μας λογική, η δική μας επιλογή συνοψίζεται στο δίπτυχο «ελεύθερο σχολείο» και «αυτόνομο Πανεπιστήμιο». Σχολεία και Πανεπιστήμια τα οποία δεν ελέγχονται ασφυκτικά, από το Υπουργείο Παιδείας, αλλά που εποπτεύονται παραγωγικά και με κριτήρια ποιότητας. Που βάζουν πρώτα τον πολίτη - δηλαδή πρώτα τον μαθητή και τον φοιτητή και όχι τον απρόσωπο γραφειοκράτη του Υπουργείου. 

Μιλάμε συχνά ως χώρος για τις έννοιες της αυτονομίας, της αξιολόγησης, της Αριστείας. Αυτές οι τρείς έννοιες συνθέτουν αξιακά την πρόταση μας στον ελληνικό λαό για την Παιδεία.

Αυτονομία, διότι αν και η αυτόνομη λειτουργία των σχολικών μονάδων και το αυτοδιοίκητο των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων έχουν θεσμική κατοχύρωση, εντούτοις το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα είναι από τα πιο συγκεντρωτικά στην Ευρώπη. 

Η ενίσχυση της αυτονομίας αναβαθμίζει το ρόλο των μονάδων/ιδρυμάτων και του εκπαιδευτικού - διοικητικού προσωπικού, αλλά και την ανάγκη για μεγαλύτερη υπευθυνότητα απέναντι στους εκπαιδευόμενους και την κοινωνία ευρύτερα. 

Αξιολόγηση σε όλα τα επίπεδα, διότι η αποκέντρωση και η αυτονομία σε καμία περίπτωση δεν ταυτίζονται με την ασυδοσία, την αναξιοκρατία και την απουσία ελέγχου και λογοδοσίας. Αντίθετα, η αξιολόγηση πρέπει να γίνεται οργανωμένα, χρησιμοποιώντας σύγχρονες τεχνικές και να διασφαλίζει την ορθή και αποδοτική λειτουργία και την ποιότητα της παρεχόμενης Εκπαίδευσης. 

Η αξιολόγηση δεν μπορεί να είναι προαιρετική, ούτε απογυμνωμένη από παρεμβάσεις ενθάρρυνσης και επιβράβευσης της πρόσθετης προσπάθειας. Αλλά ούτε και από διορθωτικές παρεμβάσεις - μέσω επιμόρφωσης - όταν και όπου παρατηρούνται υστερήσεις. 

Αριστεία. Κατηγορηθήκαμε για τη χρήση αυτής της έννοιας από τη συγκυβέρνηση, ως θιασώτες του «ελιτισμού», του «κοινωνικού δαρβινισμού», των «ολίγων». 

Η Αριστεία όμως δεν αφορά στους λίγους. Αφορά στους πολλούς. Αφορά στο σχολείο και το Πανεπιστήμιο ως μηχανισμούς κοινωνικής κινητικότητας και μηχανισμούς ατομικής προόδου και προκοπής – όπως συνέβη κατά τις τελευταίες δεκαετίες σε όλες τις γωνιές της Πατρίδας μας. Και όταν μιλάμε για μια δημόσια Παιδεία με λογική Αριστείας, αυτό ακριβώς εννοούμε.

Την πρόσβαση, την κινητικότητα, την ορμή προς τα πάνω, τις ατομικές και οικογενειακές υπερβάσεις για την πρόοδο των παιδιών μας. Δεν θέλουμε να εξισωθούν όλοι προς τα κάτω - όπως εσείς - αλλά να σκαρφαλώσουν όσο το δυνατόν περισσότεροι προς τα επάνω.

Στον πυρήνα της πρότασης μας για μια ποιοτική επανάσταση στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση είναι η έννοια του νέου σχολείου, που θα επαναξιολογεί όλα όσα ξέρουμε για τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν τα σχολεία στη χώρα μας. 

Για τα Δημοτικά είναι απαραίτητη η καθιέρωση ενός ενιαίου τύπου για όλα τα Δημοτικά Σχολεία, που θα στηρίζεται στο Ενιαίο Αναμορφωμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα (ΕΑΕΠ). Το ολοήμερο εκπαιδευτικό πρόγραμμα είχε διευκολύνει σημαντικά τους εργαζόμενους γονείς. 

Ακόμα πιο σημαντικό όμως είναι ότι οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να αποκτήσουν, από νωρίς, εξοικείωση με πρόσθετα αντικείμενα αιχμής, όπως η πληροφορική και η αγγλική γλώσσα. Αλλά και να γνωρίσουν νέα γνωστικά αντικείμενα, όπως η μουσική, η θεατρική αγωγή και τα εικαστικά. 

Επίσης στο πρόγραμμα μας μιλάμε για:

Ø Άμεση επαναφορά για τα πρότυπα - πειραματικά σχολεία ως νησίδες Αριστείας, καινοτόμων παιδαγωγικών προσεγγίσεων και συνεχούς αξιολόγησης και προόδου. 

Ø Απόλυτη αξιοκρατία στην επιλογή των 13 Περιφερειακών διευθυντών. Η επιλογή τους θα γίνεται από το ΑΣΕΠ. Το ΑΣΕΠ θα θέσει επίσης συγκεκριμένες προδιαγραφές και θα επιβλέπει την διαδικασία επιλογής των διευθυντών των σχολικών μονάδων. 

Ø Μεγαλύτερη ευελιξία στα σχολεία να ξεφύγουν από την τυραννία του ασφυκτικού ωρολόγιου προγράμματος. 

Ø Δυνατότητα να επιλέγουν οι δάσκαλοι και οι καθηγητές το σχολικό βιβλίο που τους ταιριάζει περισσότερο από μια εγκεκριμένη λίστα. 

Ø Επαναφορά του Επαγγελματικού Προσανατολισμού. Όχι όπως γινόταν μέχρι σήμερα, αλλά με ανάπτυξη εξατομικευμένων προγραμμάτων συμβουλευτικής, που θα λαμβάνουν υπόψη τις κλίσεις, τις δεξιότητες και τις επιθυμίες των μαθητών. Όπως πρέπει, επιτέλους, να διδάσκεται και η επιχειρηματικότητα στα σχολεία.

Ø Δημιουργία Πρότυπων Επαγγελματικών Λυκείων σε αντιπροσωπευτικές περιοχές, τα οποία θα συνεργάζονται με επιχειρήσεις του δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα. Είναι σημαντικό να αλλάξουν τα κοινωνικά στερεότυπα για την Επαγγελματική Εκπαίδευση ήδη από το Δημοτικό και το Γυμνάσιο. Δεν είναι δυνατόν μόλις το 20% των μαθητών να κατευθύνεται στην επαγγελματική Εκπαίδευση, όταν στις πιο πολλές Ευρωπαϊκές χώρες το ποσοστό ξεπερνά το 50%. 

Ø Απελευθέρωση της Ιδιωτικής Εκπαίδευσης από τα δεσμά του κρατισμού, με απαίτηση από τα ιδιωτικά σχολεία να παρέχουν περισσότερες υποτροφίες σε φτωχά και ταλαντούχα παιδιά, παρέχοντας συγκεκριμένα φορολογικά κίνητρα.

Ευάγγελος Γεωργόπουλος

Τομεάρχης Παιδείας, ΝΟ.Δ.Ε. Ευβοίας